Ο όρος «Εκκλησία» σημαίνει, συναθροίζω (εκ του εκκαλώ).

Η  Εκκλησία αποτελεί μία πνευματική σύναξη και κοινωνία. Με την ενσωμάτωσή τους σ’ αυτήν οι πιστοί τρέφονται πνευματικά και συνδέονται με την αόρατη κεφαλή της, το Χριστό, αλλά και μεταξύ τους, δια αγάπης και πίστεως.

Η Εκκλησία είναι θεανθρώπινος οργανισμός, επειδή ο ιδρυτής της είναι Θεάνθρωπος. Υπάρχουν δηλαδή δύο αλληλένδητα στοιχεία, το θείο και το ανθρώπινο και άνευ του ενός δεν μπορεί να υπάρξει το άλλο.

Ο Χριστός ίδρυσε μία κοινωνία πραγματική, αποτελούμενη από ανθρώπους έχοντες την ίδια πίστη, την ίδια ελπίδα, τον ίδιο σκοπό, με κοινό τόπο προσέλευσης προς πραγματοποίησιν της λατρείας του Θεού και με συγκεκριμένο τρόπο και παρέθεσε όλα τα μέσα που οδηγούν τον άνθρωπο στην σωτηρία.

Η Εκκλησία που έχει για Κεφαλή Της τον Ιησού Χριστό, φέρει δύο όψεις. Την αόρατη (θριαμβεύουσα εκκλησία) που δεν υποπίπτει στην εξωτερική αίσθηση και αντίληψη του ανθρώπου και την ορατή (στρατευομένη εκκλησία) που είναι αισθητή και αντιληπτή από τον άνθρωπο.

Την αόρατη πλευρά της Εκκλησίας αποτελούν όλος ο πνευματικός αόρατος κόσμος (Άγγελοι) μαζί με όλους τους Αγίους και Δικαίους της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης που έχουν κοιμηθεί, αλλά που όμως, χάριτι Θεού, προγεύονται μέρος της θείας μακαριότητος, μεσιτεύουν και πρεσβεύουν στον Θεό δια των προσευχών τους, για την σωτηρία των ανθρώπων επί της γης και του κόσμου γενικώτερα.

Την ορατή πλευρά της Εκκλησίας αποτελούν τα μέλη της, που απαρτίζονται από τον κλήρο και το λαο, καθώς και η λατρεία, που λαμβάνει χώρα με μυστήρια και τελετές στις οποίες μετέχει αισθητά ο άνθρωπος.

Σημειώνεται εδώ, ότι μεταξύ θριαμβεύουσας και στρατευομένης Εκκλησίας υπάρχει δυνατός δεσμός και άρρηκτος σχέση, καθότι όχι μόνον ο αόρατος πνευματικός κόσμος βοηθά και ενισχύει τον ορατό με τις δεήσεις και τις προσευχές του, αλλά το ίδιο πράττει και η στρατευομένη του Χριστού Εκκλησία με τις προσευχές και τα μνημόσυνα που τελεί υπέρ των κεκοιμημένων αδελφών της.

Είναι δε η Εκκλησία ως θεανθρώπινος οργανισμός, αιώνια και ακατάλυτη και «πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθ. ιστ’ ,18).

«Μίαν».

Ο ιδρυτής της, ο Χριστός, είναι ένας, δεν έχει πολλά σώματα και επομένως ΜΙΑ είναι και η Εκκλησία Του και όχι πολλές, (σύμφωνα με νεώτερες και σύγχρονες αντιλήψεις και θεωρίες, εν όψει του Οικουμενισμού, του Συγκρητισμού και της Πανθρησκείας).

Το φαινόμενο των πολλών εκκλησιών που εμφανίζεται σήμερα, οφείλεται στην αμαρτία του ανθρώπου που οδηγήθηκε μακριά από τον Θεο, σκοτίστηκε ο νους του δια των πολλών συγκεχυμένων απόψεων, θεωριών και εννοιών που επικρατούν, με αποτέλεσμα να πλανηθεί και να δημιουργήσει πολλές «εκκλησίες» με πολλά δόγματα και πολλές ομολογίες καθόλα διάφορες από την Μια του Χριστού Εκκλησίαν, στην οποία Θεός και άνθρωπος μετέχουν σε μία κοινωνία αγάπης, ενότητος και αληθείας.

Αυτή η ενότητα φαίνεται στο δόγμα, το ήθος, τη λατρεία, την πίστη, την αλήθεια και την παράδοση.

Κεντρο δε της Θείας Λατρείας της Εκκλησίας είναι η τέλεσις της Θείας Λειτουργίας, όπου βιώνεται το όλο λυτρωτικό έργο της Σταυρικής θυσίας του Χριστού.

«Αγίαν».

Η Εκκλησία είναι Αγία καθότι Αγία είναι και η Κεφαλή της, ο Χριστός, καθώς Άγιο είναι και το Πνεύμα που την ζωοποιεί, όπως Αγία είναι και η χάρις του Θεού που την συγκροτεί. Επίσης άγιος είναι και ο σκοπός υπάρξεώς της, η αγιοποίησις δηλαδή των μελών της και η ένωσή τους με τον Θεό.

Όμως επειδή όπως είπαμε η στρατευομένη Εκκλησία εξελίσσεται στη γη, οπωσδήποτε ανάμεσα στα μέλη της (κλήρο και λαο), υπάρχουν πολλοί αδύναμοι και αμαρτωλοί, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο και θα εξακολουθούν να υπάρχουν και εδώ ακριβώς καθίσταται φανερός ο σκοπός υπάρξεως της Εκκλησίας, που αγκαλιάζει με αγάπη στούς κόλπους της όλους όσους αποφασίζουν με έμπρακτη μετάνοια να επιστρέψουν κοντα στο Θεο, αγωνιζόμενοι με μεγαλυτέραν θέρμη και δύναμη.

Γι’ αυτό καλό είναι να μην σκανδαλιζόμαστε και ούτε να απιστούμε εύκολα, αλλά να κατανοούμε απόλυτα, ότι όλοι όσοι φέρουν ανθρώπινη σάρκα, έχουν πάθη και αδυναμίες πολλές και ως άνθρωποι όλοι περίκεινται ασθένειαν.

«Καθολικήν».

Η  Εκκλησία είναι Καθολική, δηλαδή έχει όλη την Αλήθεια και οφείλει να εξαπλωθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, για να μην αποκλειστεί κανένα έθνος και κανένας λαός από την σωτηρία που οικονόμησε ο Θεός με τόση αγάπη για τον άνθρωπο.

«Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» (Ματθ. κη’, 19), είναι η εντολή από τον ίδιο τον Χριστό, προς συνάντηση του κόσμου που βρίσκεται μακριά από την αλήθεια.

Αυτά, ως προς την καθολικότητα της Εκκλησίας γεωγραφικά.

Όσον αφορά τον τρόπο υπάρξεως της Εκκλησίας καθολικά, παρατηρείται ταυτότητα και ενότητα στο ορθόδοξο πνεύμα και την Ορθόδοξη Παράδοση. Έτσι μπορεί να έχει ιδρυθεί μία εκκλησία στο πιο απόμακρο σημείο του πλανήτη και να υπάρχουν σ’ αυτή τα στοιχεία της εκκλησιαστικής ενότητας (δόγμα, πίστις, ήθος κλπ.).

Η διασπορά της Εκκλησίας μ’ άλλα λόγια, δεν μειώνει την ενότητά της, αλλά εκφράζει την Ορθοδοξία της. Περιττό δε να σημειωθεί, ότι μόνον η Ορθόδοξος Εκκλησία είναι Καθολική και καμμία άλλη ψευτοεκκλησία επί της γης.

«Αποστολικήν».

Η Εκκλησία είναι Αποστολική, διότι ιδρύθηκε από τούς Αποστόλους που επέλεξε ο ίδιος ο Χριστός, ως συνεχιστές του έργου Του.

Οι Απόστολοι με τη σειρά τους εχειροτόνησαν και άλλους Επισκόπους για την συνέχιση του έργου τους κ.ο.κ.

Όπου υπάρχει αδιάκοπη διαδοχή των Αποστόλων, εκεί υπάρχει και η αληθινή Εκκλησία.

Η  Αποστολικότητα της Εκκλησίας εκφράζεται όμως όχι μόνο με την Αποστολική Διαδοχή, αλλά και με την Αποστολική Διδαχή. Δηλαδή με ο,τι παρέλαβαν οι Άγιοι Απόστολοι από τον Κυριο και το παρέδωσαν στην Εκκλησία ως ιερά παρακαταθήκη πίστεως, χωρίς αυτό να νοθευτεί από αιρετικές κακοδοξίες και διαστροφές.

Ο, τι έρχεται σε αντίθεση και σύγκρουση με την Αποστολική Διδασκαλία, θεωρείται και είναι επικίνδυνο, κακόδοξο, απορριπτέο και δεν εκφράζει την Αλήθεια της Εκκλησίας.

Με άλλα λόγια θα μπορούσαμε να πούμε πως η Αποστολική Διαδοχή και Διδαχή αποτελεί το βασικό κριτήριο γνησιότητος της Εκκλησίας.