Ορθόδοξος Ιεραποστολικός Σύνδεσμος

Υπεραγία Θεοτόκος - Παναγία

Ενότητες

Φωτό & Βίντεο

Δείτε περισσότερο υλικό »

Δημοφιλή Άρθρα

Εορτολόγιο (νέο ημ.)

20/5 Λυδία η Φιλιππησία, Αγία *

ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ Η ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ «Διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησαν ημίν» (Πράξ. ιστ΄, 9), είναι η έκκληση του Μακεδόνα που βλέπει σε όραμα ο Απόστολος Παύλος ενώ βρίσκεται στην Τρωάδα. Τη φωνή αυτή τη θεωρεί ως φωνή Θεού και χωρίς αναβολή αποφασίζει να διαπεραιωθεί στο εκλεκτότερο τμήμα της Ευρώπης, τη Μακεδονία. Μαζί του παίρνει και τους εκλεκτούς του συνεργάτες, Τιμόθεο, Σίλα και Λουκά.Αποβιβάζονται στη Νεάπολη, σημερινή Καβάλα, κι από κει αναχωρούν για τους Φιλίππους. Έξω από την πόλη των Φιλίππων και κοντά στις όχθες του Ζυγάκτου ποταμού είναι ο τόπος προσευχής των Ιουδαίων. Στις συγκεντρωμένες εκεί γυναίκες ο Απόστολος Παύλος κηρύττει, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το λόγο του Θεού.Οι θεοφοβούμενες γυναίκες ακούν με προσοχή και ευλάβεια τα λόγια του άγνω...
Περισσότερα »

Εορτολόγιο (παλαιό ημ.)

7/5 Εμφάνισις του Τιμίου Σταυρού *

ΘΑΥΜΑ ΕΜΦΑΝΙΣΕΩΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Η πρώτη εμφάνιση του Τιμίου Σταυρού έγινε στο Μεγάλο Κωνσταντίνο, με το θριαμβευτικό έμβλημα της νίκης: «ἐν τούτῳ νίκα». Εδώ έχουμε μια άλλη εμφάνιση, που έγινε στην Ιερουσαλήμ, περίπου το 346 μ.Χ. Τότε Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων ήταν ο Κύριλλος και βασιλιάς ο Κωνσταντίνος, γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου.Η εμφάνιση αυτή έγινε στις 7 Μαΐου, κατά μία των ημερών της Πεντηκοστής. Ήταν η ώρα (βυζαντινή) τρίτη, όταν ξαφνικά στον ουρανό φάνηκε ο Τίμιος και Ζωοποιός Σταυρός, σχηματισμένος από εκθαμβωτικό φως, πάνω από το Γολγοθά, μέχρι και το όρος των Ελαίων. Το υπερφυσικό αυτό θέαμα προκάλεσε μεγάλο θαυμασμό και συγκίνηση σε όλους τους ευρισκόμενους στην Ιερουσαλήμ. Νέοι και γέροι, γυναίκες και παιδιά, όλοι μα...
Περισσότερα »

Δωρεά Στον Σύνδεσμό Μας

Περί των Σεβασμίων Ονομάτων της Υπεραγίας Θεοτόκου

Τρίτη, 8 Απριλίου 2025 - 14871 εμφανίσεις άρθρου

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΩΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΜΑΡΙΑ

Ασφαλώς δεν είναι γνωστό το τι σημαίνει το όνομα Μαρία, και το οποίο είναι το καθ’ αυτό όνομα που της δόθηκε αρχικά, και που αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη και δεν της δόθηκε τυχαία.

Λέγει ο Άγιος Νικόδημος σχετικά:

«Το πανσεβάσμιον και κεχαριτωμένον όνομα της Μαρίας προσφυέστατα και αρμοδιώτατα εδόθη εις την αειπάρθενον Θεοτόκον κατά πρόγνωση και βουλή Θεού, παρά του οποίου παρά του οποίου ήταν ωρισμένη να γίνη Μητέρα Αυτού. Σημαίνει δε το όνομα Μαρία: Παντοδυναμία, τουτέστιν εκείνη η οποία ήνωσε τα δύο άκρα αντικείμενα Θεό και άνθρωπο. Ακόμη σημαίνει Σοφία, η οποία βρήκε τον τρόπο δια να ενώση δύο φύσεις σε μια υπόσταση, χωρίς να συγχύση τα ιδιώματα των φύσεων. Και τρίτον σημαίνει Αγαθότης, ήτοι χάρις, η οποία εθεοποίησε την ανθρώπινη φύση και ανεβίβασε αυτή υπεράνω των ουρανίων δυνάμεων. Αυτά τα τρία περιέχει το όνομα Μαρία. Δόθηκε διότι έμελλε να υπηρετήσει το μυστήριο της ενσάρκου οικονομίας...
Το όνομα Μαρία παράγεται από το εβραϊκό Αϊός το οποίο δηλοί Κύριος και ερμηνεύεται Κυρία διότι, ως Μήτηρ Θεού κυριεύει και εξουσιάζει ουράνια και επίγεια κτίσματα. Έχει δε την κυριότητα της δυνάμεως επειδή το θεμέλιο της κυριότητος είναι η δύναμις».

(Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου, στην ερμηνεία της ενάτης ωδής της Παρθένου).

ΘΕΟΤΟΚΟΣ

Το καθ’ εξοχήν θεολογικό όνομα της Μητέρας του Θεού είναι Θεοτόκος. Δι αυτό έγινε λόγος σ’ όσα αναφέρθηκαν. Εδώ χρονολογικά πότε δόθηκε αυτό στη Μητέρα του φωτός. «Θεοτόκον ωνόμασαν την Παρθένον Πατέρες προ της Γ’ Οικουμενικής Συνόδου. Στη δε Σύνοδο αυτή εδιωρίσθη το πρώτον να καλείται Θεοτόκος η Παρθένος Μαρία. Ακόμη η Σύνοδος αύτη την γλυκυτάτην ταύτην της Παρθένου προσηγορίαν επικυρώσασα, ως όρον δογματικόν εις πάσαν την οικουμένην παρέδωσε. Πρώτος γαρ ο Ωριγένης Θεοτόκον την Παρθένον εκάλεσε... Ο δε Αλεξανδρείας Κύριλλος, γράφων προς Νεστόριον λέγει, ότι και ο Μέγας Αθανάσιος Θεοτόκον αυτήν και ωνόμασε και ωμολόγει». (Πηδάλιον Εκκλησίας σ. 168)

ΠΑΝΑΓΙΑ

Το προσφιλέστατο όνομα της Παναχράντου Δέσποινας είναι χωρίς άλλο το «ΠΑΝΑΓΙΑ».
Πότε ιστορικά έλαβε αυτή την προσωνυμία η Παρθένος; «Αποδίδεται εις την Θεοτόκον και σταθεροποιείται δι ατυήν η προσωνυμία «Παναγία». Ταύτην γνωρίζει ως επικρατούσαν πλέον κατά τον Ε’ αιώνα ο Βασίλειος Σελευκείας (P.G. 85 425).

Βραδύτερον κατά τον Ζ’ αιώνα, ο Ανδρέας Κρήτης αποκαλεί επιμόνως την Άχραντον «αγιωτέραν των αγίων» (P.G. 97 2108). Το όνομα πλέον Παναγία υπερίσχυσε, ταυτίστηκε με την ιερά μορφή και προσωπικότητά της.
Το πόσο έχει το όνομα Παναγία επικρατήσει στο Χριστεπώνυμο πλήρωμα, φαίνεται κυρίως στις δυσκολίες της ζωής, και μάλιστα σε ξαφνικούς κινδύνους, όπου αυθόρμητα προέρχεται εκ των έσωθεν το όνομα «Παναγία μου».
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ούτε μάνα μου, ούτε, ούτε, όλα τότε δεν μετρούν υποχωρούν. Πώς συμβαίνει αυτό σε μικρούς και μεγάλους; Μήπως οι πολέμιοι οι ολιγόπιστοι οι είρωνες της πίστεως μπορούν να μάς πουν πώς το όνομα της Παναγίας στις φουρτούνες της ζωής σε πολλούς ανθρώπους εκτοπίζει κάθε άλλο προσφιλές όνομα;
Ασφαλώς η Παναγία δεν επέβαλε να την επικαλούνται, αυτό είναι θέμα επιλογής και αυθορμήτου ψυχικής ανάγκης των πιστών, που το αλάνθαστο ψυχικό τους κριτήριο, τους πληροφορεί, ότι απ’ Εκείνη, θα έλθει η δύναμη η βοήθεια. Αλλά γιατί; Διότι έχει όλη τη Χάρη του Θεού για παροχή βοηθείας σε ώρες κινδύνου που άλλες δυνάμεις, πρόσωπα, δεν δύναται να προσφέρουν.

Διάχυτο πλέον τούτο ότι η θεία δύναμις παρέχεται μέσω της Παναγίας. Βέβαια, το πότε κανείς λαμβάνει και σ’ αυτές τις ώρες του κινδύνου είναι αστάθμητο. Έγινε λόγος γι’ αυτό.

(Από το βιβλίο "Σαράντα Εικόνες της Παναγίας" Αρχιμ. Νεκταρίου Ζιόμπολα)

ΓΙΑΤΙ Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΜΑΡΙΑ

Γιατί η Υπεραγία Θεοτόκος ονομάστηκε Μαρία; Τι λέει η εκκλησιαστική γραπτή παράδοση;

Μ εμφανίζει τη Μαριάμ, αδελφή του προφήτου Μωϋσή, (βλέπε Έξοδ. κεφ. 15),
Α την προφήτιδα Άννα, μητέρα του Σαμουήλ (Α’ Βασιλ. κεφ. 1),
Ρ την ωραιότατη Ραχήλ (Γένεσ. κεφ. 29),
Ι την ανδρειοτάτη Ιουδήθ (βλ. σχετ. βιβλίο)
Α τη φρονιμότατη Αβιγαία (Α’ Βασιλ. κεφ. 25).

Ακόμα, όλα τα γράμματα της λέξεως Μαρία σημειώνουν την εξής σωτηριολογική φράση: "Μόνη Αύτη Ρύεται Ιού Απαντας Μισοκάλου" (ΜΑΡΙΑΜ)

Άρα συνοψίζοντας:
Μ-αριάμ, για την αγνότητά της,
Α-ννα (Θεία Χάρη), για την υπομονή της.
Ρ-αχήλ (αμνάδα), για την ομορφιά της,
Ι-ουδήθ, για την ανδρειοφροσύνη & την πίστη της,
Α-βιγαία (πηγή χαράς), για την ταπείνωση & τη σωφροσύνη της,

Ας δούμε όμως και μια μικρή ανάλυση από απόσπασμα άρθρου του Πρωτοπρ. ΚΩΝ. ΦΙΟΡΑΚΗ :

[...]
Το όνομα της Παναγίας μας είναι Μαρία. Στό όνομα της, κατά τρόπο παράδοξο, ενεργούν τρία κύρια στοιχεία. Η δύναμη, η σοφία, και η αγαθότητα.

Το όνομα Μαρία λένε ορισμένοι Πατέρες, ότι προέρχεται από το εβραϊκό όνομα Άϊα,που σημαίνει Κύριος, εδώ Κυρία.

Η Κυρία Θεοτόκος σαν μητέρα του Χριστού έχει,λένε, την τελειότητα της δυνάμεως, θεμέλιο της κυριότητος είναι η δύναμη, που κυριεύει πάντων των κτισμάτων σαν "η των ουρανών υψηλότερα και πάσης κτίσεως τιμιωτέρα...".

Μην ξεχνούμε, ότι δεν ήταν καθόλου εύκολος ο ρόλος της και, μάλιστα, μέσα στα στενά όρια του χωριού της Ναζαρέτ. Αρραβωνιασμένη με τον Ιωσήφ βρίσκεται έγκυος. Φορτίο βαρύ, δυσκολίες ανείπωτες. Αλλά η όλη συμπόρευση της με τον Ιησού Χριστό την οδηγούν σε αρκετές δυσκολίες και δοκιμασίες, αποκορύφωμα των οποίων υπήρξε η πικρία του σταυρικού θανάτου του Υιού της.

Όλα αυτά ήταν, ασφαλώς, καταστάσεις, που ήθελαν περισσή δύναμη. Η Μαρία οπλίστηκε από τον θεό με τέτοια δύναμη,η οποία ξεπερνούσε τα όρια της ανθρωπινής αντοχής,για να σηκώσει το φορτίο αυτό.

Αλλά και ο ρόλος της σαν Μητέρας του Χριστού, αλλά και μητέρας όλου του κόσμου απαιτούσε σοφία. Το όνομα Μαρία ερμηνεύεται ως φωτισμός. Ο φωτισμός χρειάζεται την άνωθεν σοφία. Η λέξη σοφία ετυμολογείται από το "σώον φως", που είναι κατά τον Σολομώντα "απαύγασμα αϊδίου φωτός", γι’ αυτό το όνομα Μαρία εμπεριέχει την τελειότητα της σοφίας.

Ο Χριστός από το ύψος του Σταυρού μας την κληροδότησε ακριβή μας μητέρα. Να θυμηθούμε, ότι από το ύψος του Σταυρού Του είπε τις γεμάτες νόημα λέξεις, όπως τις σημειώνει ο ευαγγελιστής και που δείχνουν τον καινούργιο ρόλο της σαν Μητέρα μας:

"Ιησούς ουν ιδών την μητέρα και τον μαθητήν παρεστώτα όν ηγάπα, λέγει τη μητρίαυτού· γύναι, ίδε ο υιός σου, είτα λέγει τω μαθητή· ίδε η μήτηρ σου" (Ιωάν. 19, 26-27).

Τέλος, το όνομα Μαρία ερμηνεύεται, σαν πέλαγος. Ο άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων σημειώνει, ότι στη λατινική γλώσσα η θάλασσα ονομάζεται mare και το πέλαγος marea. To πέλαγος και, γενικά, η θάλασσα αποτελούν σύμβολο της αγαθότητας και της χάριτος του θεού. Την αγαθότητα έχει στην καρδιά της η Παναγία, η οποία, παρά την πίκρα, που της προξενεί το πλήθος των αμαρτιών μας, προστρέχει στη κάθε μας ανάγκη.Με το να λάβει, λοιπόν,η Παναγία το όνομα Μαρία, πήρε και όσα σήμαινε το όνομα αυτό. Δύναμη για να γίνει η Μητέρα του θεού και στη συνέχεια η Μητέρα ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους. Σοφία χρειάζεται, για να μπορεί να ενώνει και να συμφιλιώνει τα ουράνια με τα επίγεια. Αγαθότητα, ώστε με τις πνευματικές της δωρεές και χάριτες να μεταδίδει σε όλα τα κτίσματα, ουράνια και επίγεια την αγαθότητα του Υιού και θεού της.

Με τα γράμματα, που συνιστούν τη λέξη Μαρία, υποδηλώνονται και κάποια άλλα χαρακτηριστικά γυναικεία ονόματα της Παλαιάς Διαθήκης με σημαίνοντα ρόλο στο σχέδιο του θεού, αλλά και συμβολικά κατηγορήματα σωτηριολογικού περιεχομένου.

Έτσι στο Μ εμφανίζει τη Μαριάμ, αδελφή του προφήτου Μωϋσή, (βλέπε Έξοδ. κεφ. 15), στο Α την προφήτιδα Άννα, μητέρα του Σαμουήλ (Α’ Βασιλ. κεφ. 1), στο Ρ την ωραιότατη Ραχήλ (Γένεσ. κεφ. 29), στο Ι την ανδρειοτάτη Ιουδήθ (βλ. σχετ. βιβλίο) και στο Α τη φρονιμότατη Αβιγαία (Α’ Βασιλ. κεφ. 25).

Ακόμα, όλα τα γράμματα της λέξεως Μαρία σημειώνουν την εξής σωτηριολογική φράση: "Μόνη Αύτη Ρύεται Ιού Απαντας Μισοκάλου" (ΜΑΡΙΑΜ).Η Παναγία μας δείχνει τη μεταμορφωτική πορεία μας μέσα στο χώρο της Εκκλησίας. Όλα εκφράζουν τη βεβαιότητα, ότι η Μητέρα του Χριστού και δική μας Μητέρα είναι το κέντρο όλης της δημιουργίας. Το πρόσωπο με το οποίο εκφράζεται όλος ο κόσμος του θεού, ως ο τύπος και η απαρχή της αγιασμένης κτίσεως και μεσιτεύει διηνεκώς για όλους μας και ενεργεί για τη σωτηρία των ανθρώπων.

Είναι "η κόσμον ευλογούσα, τα σύμπαντα αγιάζουσα· τοις κάμνουσιν άνεσις, τοις πενθούσι παράκλησις, τοις νοσούσιν ίασις, τοις χειμαζομένοις λιμήν, τοις αμαρτάνουσιν άφεσις, τοις λυπουμένοις ευμενές παραμύθιον, πάσι τοις αιτούσι ετοίμη βοήθεια". (Ιωάννης Δαμασκηνός)

Επιστροφή στην αρχή ↑