Ήταν μία φορά ένας παππάς που είχε ένα κτηματάκι μακριά

από την ενορία του και πήγαινε μόνος του και το όργωνε. Όταν πήγαινε λοιπόν, και άρχιζε το όργωμα, άφηνε τα ράσα του στην εκκλησία, για να μη σκονιστούν, φόραγε τα ρούχα τα παλιά του και πήγαινε στο κτήμα. Όταν τελείωνε τη δουλειά στο κτήμα, γύριζε στην εκκλησία και ξανάβαζε τα ράσα του.

Την έκφραση αυτή τη συναντάμε σε πολλές συλλογές. (Ν. Πολίτη "Παροιμίες" Α’ τομ., σελ. 570 - Πυργου παρά Π. Λιναρδάκη - Κεφαλληνίας παρά Σ. Παγώνη κλπ.).

Ανάμεσα στα παλληκάρια του Θ. Κολοκοτρώνη, ξεχώριζε ένας Τριπολιτσιώτης-ο Γιάννης Θυμιούλας-που είχε καταπληκτικές διαστάσεις: Ήταν δύο μέτρα ψηλός, παχύς και με το ένα του χέρι μπορούσε να σηκώσει άλογο. Ο Θυμιούλας έτρωγε στην καθισιά του ολόκληρο αρνί, αλλά πάλι σηκωνόταν πεινασμένος. Έπινε όμως πολύ. Παρόλα αυτά ήταν εξαιρετικά ευκίνητος, δε λογάριαζε τον κίνδυνο κι όταν έβγαινε στο πεδίο της μάχης, ο εχθρός μόνο που τον έβλεπε, έφευγε πάντα. Πολλοί καπεταναίοι, μάλιστα, όταν ήθελαν να κάνουν καμιά τολμηρή επιχείρηση, ζητούσαν από τον Κολοκοτρώνη να τούς τον... δανείσει. Καποτε ωστόσο, ο Θυμιούλας, μαζί με άλλους πέντε συντρόφους του, πολιορκήθηκαν στη σπηλιά ενός βουνού. Και η πολιορκία κράτησε κάπου τρεις μέρες. Στο διάστημα αυτό, είχαν τελειώσει τα λιγοστά τρόφιμα που είχαν μαζί τους οι αρματωλοί και ο Θυμιούλας άρχισε να υποφέρει αφάνταστα.

Στο τέλος, βλέποντας ότι θα πέθαινε από την πείνα, αποφάσισε να κάνει μία ηρωϊκή εξόρμηση, που ισοδυναμούσε με αυτοκτονία. Άρπαξε το χατζάρι του, βγήκε από τη σπηλιά και με απίστευτη ταχύτητα, άρχισε να τρέχει ανάμεσα στούς πολιορκητές, χτυπώντας δεξιά και αριστερά. Ο εχθρός σάστισε, τρόμαξε και το ’βαλε στα πόδια. Έτσι, γλίτωσαν όλοι τους. Ο Θυμιούλας κατέβηκε τότε σ’ ένα ελληνικό χωριό, έσφαξε τρία αρνιά και τα σούβλισε. Ύστερα παράγγειλε και του έφεραν ένα "εικοσάρικο" βαρελάκι κρασί κι έπεσε με τα μούτρα στο φαγοπότι. Φυσικά, όποιος χριστιανός περνούσε από κει, τον φώναζε, για να τον κεράσει. Πανω στην ώρα, έφτασε και ο Θ. Κολοκοτρώνης και ρώτησε να μάθει, τι συμβαίνει.

Η φράση αυτή βγήκε από τον πρώτο Ολυμπιονίκη στο μαραθώνιο δρόμο, το Μαρουσιώτη Σπύρο Λούη, που έτρεξε τόσο γρήγορα στο αγώνισμα αυτό, στούς πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες που έγιναν στην Αθήνα το 1896, ώστε όχι μόνο ήρθε πρώτος, αλλά έφερε και για την εποχή του, έναν περίφημο χρόνο.

Όταν ο Ιούλιος Καίσαρας θύμωνε με κάποιον, προτού τον μαλώσει, έλεγε τρεις φορές απ’ έξω το λατινικό αλφάβητο. Έτσι, όταν τελείωνε, τα νεύρα του ήταν ήσυχα και μπορούσε να μιλήσει με ηρεμία. Καποτε, που κάποιος φίλος του τον ειρωνεύτηκε άσχημα γι’ αυτό, ο Ιούλιος Καίσαρας σήκωσε το χέρι του και τον χτύπησε στο πρόσωπο. Ο φίλος του, που δεν περίμενε κάτι τέτοιο, τον ρώτησε για ποιο λόγο του φέρθηκε τόσο βάρβαρα.

- Απλούστατα, αποκρίθηκε εκείνος, γιατί δεν είπα τρεις φορές το αλφάβητό μου κι έτσι δεν μπόρεσα να κρατήσω τα νεύρα μου.

Αλλά και οι αρχαίοι Έλληνες χαρακτήριζαν το θυμό με διάφορες εκφράσεις. Έλεγαν: "Ουδέν οργής ειδικώτερον", "θυμού κράτει" * κι ένα σωρό άλλα.

Ο φιλόσοφος Αθηνόδωρος πάλι, όταν γέρασε κάι θέλησε ν’ αποσυρθεί από την αυλή του αυτοκράτορα Αυγούστου, του είπε καθώς τον αποχαιρετούσε: "Ενθυμού, Καίσαρ, ίνα θυμωμένος ων, μη λέγης η πράττης τι η διακεκριμένως επαναλάβης όλα τα γράμματα του αλφαβήτου". Τοτε όμως ο Κλαύδιος - πρωτοξάδελφος του Αυγούστου, αγράμματος - που άκουσε τη συμβουλή, ρώτησε τον Αθηνόδωρο, τι έπρεπε να κάνει, όταν αυτός θύμωνε, αφού δεν ήξερε να πει το αλφάβητο.

- Εσύ, απάντησε ο φιλόσοφος, αφού δεν ξέρεις γράμματα, να κάνεις κάτι άλλο: Να βγαίνεις απ’ τα ρούχα σου και να παίρνεις ένα παγωμένο λουτρό.

Στα Βυζαντινά χρόνια ήταν συνηθισμένο το θέαμα της διαπόμπευσης. Οι Βυζαντινοί το είχαν ένα από τα πρώτα τους θεάματα να πηγαίνουν στις πλατείες και στούς δρόμους, για να παρακολουθήσουν μία διαπόμπευση. Οι τιμωρούμενοι, ήταν οι κλέφτες, οι δειλοί, οι μέθυσοι, οι αντάρτες, οι μοιχοί, αλλά και πολλές φορές πρόσωπα εξέχοντα. Η πρώτη δουλειά ήταν να κουρέψουν αυτόν που πρόκειτο να διαπομπευθεί. Ήταν, δηλαδή, μεγάλη προσβολή τότε να κουρέψεις κάποιον, έτσι όπως αργότερα στα χρόνια της Επανάστασης του ’21, ήταν βρισιά ν’ απειλήσεις κάποιον ότι θα του ξυρίσεις το μουστάκι.

Είναι φράση σχετική με την παράσταση της αρχαίας τραγωδίας.

Εκφράζει την αντίθεση ανάμεσα σ’ εκείνο που λεγόταν η επιδιωκόταν στο αρχαίο δράμα από ένα πρόσωπο και τη γνωστή στο θεατή πραγματικότητα. (Έτσι λ.χ. στον "Οιδίποδα Τυραννο" στο Σοφοκλή, όπου ο ευτυχισμένος ως τότε βασιλιάς, ετοιμάζει την καταστροφή του με τον ακράτητο πόθο του, να μάθει την αλήθεια για την καταγωγή του).

Η φράση αυτή ξεκίνησε από παροιμία, αλλά έγινε παροιμιακή από το παρακάτω περιστατικό.

Στούς χρόνους του Όθωνα, υπήρχε ένας γνωστός κουρελιάρης τύπος: Ο Μανώλης Μπατίνος. Δεν υπήρχε κανείς στην Αθήνα που να μην τον γνωρίζει, μα και να μην τον συμπαθεί. Οι κάτοικοι του έδιναν συχνά κανένα παντελόνι η κανένα σακάκι, αλλά αυτός δεν καταδεχόταν να τα πάρει, γιατί δεν ήταν ζητιάνος. Ήταν... ποιητής, ρήτορας και φιλόσοφος.

"Άλλαξε η Αθήνα όψη

πήρε κάτι απ’ την Ευρώπη

Άλλαξαν χαζοί και κούφοι

και μας κάναν κλωτσοσκούφι.

Άλλαξε κι ο Μανωλιός

κι έβαλε τα ρούχα αλλιώς".