Μάρκος ο Ευγενικός, Επίσκοπος * - 19/1

 ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΕΦΕΣΣΟΥ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

"Μάρκος ουχ υπέγραψε, λοιπόν εποιήσαμεν ουδέν". 

Ο Μάρκος δεν υπέγραψε, λοιπόν δεν κάναμε τίποτα.
Μια παροιμιώδης φράση του Πάπα Ρώμης, όταν ο Μάρκος ο Ευγενικός δεν έβαλε την υπογραφή του στο πρωτόκολλο για την ένωση των Εκκλησιών, ενώ είχαν υπογράψει όλοι οι άλλοι "ορθόδοξοι" Επίσκοποι. 

Ο  υπέρμαχος αυτός της Ορθοδοξίας γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1392.
Γονείς είχε τον διάκονο Γεώργιο και τη Μαρία, πού ήταν κόρη κάποιου γιατρού Λουκά ονομαζόμενου.

Ο Μάρκος είχε πολλά χαρίσματα και αναδείχθηκε έξοχος στις θεολογικές και άλλες σπουδές.
Δίδασκε στο φροντιστήριο του πατέρα του, και αργότερα, μετά τον θάνατο αυτού, τον διαδέχθηκε στο διδασκαλικό επάγγελμα.

Διακρίθηκε σαν δάσκαλος της ρητορικής και, στο 25ο έτος της ηλικίας του αποφάσισε να γίνει μοναχός και γι’ αυτό έφυγε σε μια Μονή στους Πριγκηπόννησους.

Εκεί ετάχθη υπό την πνευματική επιστασία ενάρετου μοναχού, του Συμεών, ο όποιος τον έκειρε μοναχό και τον μετονόμασε από Μανουήλ, πού ήταν το πρώτο του όνομα, σε Μάρκο.

Κατόπιν από τα νησιά αυτά έφυγε και πήγε στη Μονή των Μαγκάνων, όπου χειροτονήθηκε ιερέας.

Αφού έγινε κληρικός, το 1436 εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Εφέσου.
Τότε, ο βασιλεύς Ιωάννης ο Παλαιολόγος, μπροστά στον τουρκικό κίνδυνο και με την ιδέα ότι θα μπορούσε να τον βοηθήσει ο Πάπας, πηγαίνει στη Φερράρα της Ιταλίας για να συζητήσει την ένωση των δύο Εκκλησιών.

Στήν τελική Σύνοδο, πού γίνεται στη Φλωρεντία το 1439, βλέπουμε, δυστυχώς, τους ορθόδοξους Αρχιερείς, ιδιαίτερα για το "πρωτείο" του Πάπα, να υπογράφουν όλοι.

Εδώ, ακριβώς στην πιο κρίσιμη στιγμή της ορθόδοξης χριστιανικής Ιστορίας, σηκώνει το πνευματικό του ανάστημα ο Επίσκοπος Εφέσου Μάρκος ο Ευγενικός και λέει: "Οχι. Καλύτερα σκλαβωμένα σώματα στους Τούρκους, παρά σκλαβωμένο πνεύμα στον αιρετικό Πάπα".

Κατόρθωσε, έτσι, να κρατήσει ψηλά τη σημαία της Ορθοδοξίας και να διδάξει σ’ όλους μας πως την ορθόδοξη παράδοσή μας δεν πρέπει να συμβιβάζουμε και να προδίδουμε, χάριν εφήμερων και ιδιοτελών σκοπών.

Κατόπιν αυτού ο Άγιος Μάρκος υπέστη απ’ αυτούς που κυβερνούσαν, πολλές εξορίες, καταδιώξεις και ταπεινώσεις, αλλ’ έμεινε αδιάσειστος.

Αρρώστησε, για περίπου 14 μέρες και πέθανε στίς 23 Ιουνίου  του έτους 1444, σε ηλικία 52 ετών.

Τάφηκε στη Μονή Αγ. Γεωργίου των Μαγκάνων.

Απολυτίκιον.
Ηχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, ομολογία, μέγον εύρατο, η Εκκλησία, ζηλωτήν σε θειε Μάρκε πανεύφημε, υπερμαχούντα πατρώου φρονήματος, και καθαιρούντα του σκότους υψώματα. Όθεν άφεσιν, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν τοις σε γεραίρουσι.

Κοντάκιον.
Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.
Πανοπλίαν άμαχον, ενδεδυμένος θεόφρον, την οφρύν κατέσπασας, της Δυτικής ανταρσίας, όργανον, του Παρακλήτου γεγενημένος, πρόμαχος, Ορθοδοξίας προβεβλημένος, διά τούτο σοι βοώμεν, χαίροις ω Μάρκε, Ορθοδόξων καύχημα.

Μεγαλυνάριον.
Της Ορθοδοξίας ταις αστραπαίς, λάμψας εν τη Δύσει, εξεθάμβησας εμφανώς, Δυτικών τας όψεις, τους όρους των Πατέρων, ω Μάρκε ρητορεύων, πυρίνη γλώττη σου.

Από τον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου του  Αγιορείτου 

Μνήμη του εν Aγίοις Πατρός ημών Μάρκου Eφέσου του Ευγενικού, του της Oρθοδοξίας των Ανατολικών Γραικών μονομάχου και υπερμάχου και φύλακος

Κρατεί μεν Άτλας μυθικώς ώμοις πόλον,
Κρατεί δ’ αληθώς Μάρκος Oρθοδοξίαν¹.
 

 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. Εις τον Άγιον Μάρκον της Eφέσου, Aκολουθίαν γλαφυράν συνέγραψεν η εμή αδυναμία, διά προτροπής του ιερολογιωτάτου διδασκάλου κυρού Aθανασίου του Παρίου, του σχολαρχούντος εν τη νήσω Xίω. Και είθε να εκδοθή και εις το φως της τυπογραφίας διά της συνεργίας τινός φιλομάρκου. Tον δε κατά πλάτος Βίον αυτού όρα εις το βιβλίον το καλούμενον Aντίπαπαν, τον παρά του αυτού κυρού Aθανασίου συγγραφέντα ρητορικώς.