ΕΙΠΕ ΓΕΡΩΝ...

«ΠΕΡΙ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑΣ»

Της Αικατερίνης Αντωνιάδου
Θεολόγου - Πολιτικού Επιστήμονος

- ΕΝΑΣ ΑΔΕΛΦΟΣ σέ κοινόβιο συκοφαντήθηκε γιά πορνεία καί σηκώθηκε καί ἦλθε πρός τόν ἀββᾶ Ἀντώνιον. Ἦλθαν καί οἱ ἀδελφοί ἀπό τό κοινόβιο γιά νά τόν θεραπεύσουν καί νά τόν πάρουν. Καί ἄρχισαν νά τόν ἐλέγχουν, ὅτι:

-Ἔτσι ἔκαμες. Κι αὐτός ἀπολογιόταν, ὅτι:

- Τίποτα τέτοιο δέν ἔκαμα.

Μέ μιά εὐκαιρία, ἦταν ἐκεῖ καί ὁ ἀββᾶς Παφνούτιος ὁ Κεφαλᾶς καί εἶπε τήν ἑξῆς παραβολή:

- Εἶδα στήν ὄχθη τοῦ ποταμοῦ ἕναν ἄνθρωπο, ποὖχε χωθῆ στό βόρβορο ὥς τά γόνατά του καί καθώς ἦλθαν μερικοί νά τοῦ δώσουν χέρι βοηθείας, τόν κατεπόντισαν μέχρι τό λαιμό.

Τούς λέγει τότε ὁ ἀββᾶς Ἀντώνιος, γιά τόν ἀββᾶ Παφνούτιο:

- Νά, ἄνθρωπος ἀληθινός, πού μπορεῖ νά θεραπεύση καί νά σώση ψυχές.

Συγκινήθηκαν τότε ἀπό τά λόγια τῶν γερόντων καί ἔβαλαν μετάνοια στόν ἀδελφό. Ἠρέμησαν ἔτσι ἀπό τούς Πατέρες καί ἔλαβαν τόν ἀδελφό στό κοινόβιον.

  
- Ο ΜΕΓΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ἔλεγε τά ἑξῆς, στίς Παραινέσεις του:

«Ἐφ’ ὅσον ἐννοεῖς τά περί Θεοῦ, νά εἶσαι εὐσεβής, χωρίς φθόνο, ἀγαθός, σώφρων, πρᾶος, χαριστικός κατά δύναμιν, κοινωνικός, ἀφιλόνεικος καί τά ὅμοια. Διότι αὐτό εἶναι τό ἀπαραβίαστο ἀπόκτημα τῆς ψυχῆς, νά ἀρέση στό Θεό μέ τέτοιες πράξεις καί μέ τό νά μήν κρίνη κανέναν καί νά λέει γιά κανέναν, ὅτι ὁ δεῖνα εἶναι κακός καί ἁμάρτησε. Ἀλλά καλλίτερο εἶναι νά συζητᾶμε τά δικά μας κακά, καί νά ἐρευνᾶμε μέσα μας τή δική μας πολιτεία, ἐάν εἶναι ἀρεστή στό Θεό. Διότι, τί μᾶς μέλει ἐμᾶς, ἐάν ἄλλος εἶναι πονηρός;».

Καί ὁ Γέροντας ἀπεκρίθη:

-Εὐθέως ἀνάστα καί ποίησον εὐχήν πρῶτον ὑπέρ ἐκείνου, καί ἔπειτα περί σεαυτοῦ λέγων·  Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον τόνδε  τόν ἀδελφόν καί ἐμέ τόν ἀχρεῖον δοῦλον σου·  καί σκέπασον ἡμᾶς ἀπό τοῦ πονηροῦ, εὐχαῖς τῶν σῶν ἁγίων. Ἀμήν.

- Ο ΑΒΒΑΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ ὁ Πηλουσιώτης ὅταν ἦταν Πρεσβύτερος στή σκήτη, μεταξύ τῶν ἀδελφῶν ἦταν καί κάποιος Διάκονος, πολύ ἐνάρετος καί εὐλαβής. Ὁ Ἀββᾶς Ἰσίδωρος σκόπευε νά τόν κάνη Πρεσβύτερο καί νά τόν ἀφήση διάδοχό του. Ἐκεῖνος ὅμως, ἀπό μεγάλη ταπεινοσύνη, δέ δεχόταν χειροτονία, λέγοντας πώς ἦταν ἀνάξιος νά γίνη ἱερεύς. Αὐτόν τόν ἐνάρετο ἀδελφό τόν ἐμίσησε τόσο πολύ κάποιος ἄλλος μοναχός στή σκήτη, νικημένος ἀπό τό πάθος τοῦ φθόνου, καί γύρευε μέ κάθε τρόπο νά τόν βλάψη καί νά τόν δυσφημήση.

Νά λοιπόν τί τόν ἔβαλε ὁ διάβολος νά κάνη: Πῆρε μιά μέρα ἕνα ἀπό τά βιβλία του καί τό ἔβαλε κρυφά στό κελλί τοῦ Διακόνου, χωρίς ἐκεῖνος νά πάρη εἴδησι. Ὕστερα πῆγε στόν Ἀββᾶ Ἰσίδωρο καί τοῦ παραπονέθηκε πώς ἔχασε τό βιβλίο του καί πώς κάποιος ἀπό τούς ἀδελφούς ἔπρεπε νά τό εἶχε κλέψει. Ἀπαιτοῦσε λοιπόν νά γίνη ἔρευνα σ’ ὅλα τά κελλιά.

- Τέτοιο πρᾶγμα, παιδί μου, ἔκανε ἔκπληκτος ὁ Γέροντας, δέν ἔχει ξαναγίνει στή σκήτη. Ἀλλά, γιά νά βεβαιωθῆς, πᾶρε δυό ἀδελφούς καί ψάξε τά κελλιά.

Ἔτσι κι’ ἔγινε. Ἀφοῦ ἔψαξαν μερικά ἄλλα κελλιά, ἐπῆγαν καί στοῦ Διακόνου καί φυσικά ἐκεῖ βρῆκαν τό βιβλίο. Τό πῆραν λοιπόν καί τό ἔφεραν στήν Ἐκκλησία τήν ὥρα τοῦ Ἑσπερινοῦ, πού ἦσαν συγκεντρωμένοι οἱ ἀδελφοί, καί εἶπαν μεγαλοφώνως στόν Ἀββᾶ Ἰσίδωρο, γιά ν’ ἀκουστῆ ἀπ’ ὅλους, ποῦ εἶχε βρεθῆ τό βιβλίο.

Ὁ ἀθῶος Διάκονος δέν διαμαρτυρήθηκε γιά τήν συκοφαντία. Ἔπεσε μέ ταπείνωσι στά γόνατα καί ζήτησε ἀπ’ ὅλους συγχώρησι, λέγοντας πώς ἔσφαλε.

- Συγχωρήσατέ με, ἀδελφοί, γιατί εἶμαι κλέφτης.
Σάν πέρασαν οἱ τρεῖς ἑβδομάδες καί ὁ Διάκονος τελείωσε τό ἐπιτίμιόν του καί ἔγινε δεκτός στό Ἅγιον Βῆμα, ὁ συκοφάντης δαιμονίστηκε καί μέ γοερές κραυγές ὡμολόγησε τήν ἁμαρτία του.

- Ἀδίκως κατηγόρησα τόν δοῦλο τοῦ Θεοῦ, φώναζε γιά νά ξαλαφρώση τήν συνείδησί του.

Οἱ ἀδελφοί στήν σκήτη ἔκαναν ὁλονύκτιο προσευχή γι’ αὐτόν, χωρίς ἀποτέλεσμα ὅμως. Ἐκεῖνος ὁ δυστυχής βασανιζόταν σκληρά ἀπό τό πονηρό πνεῦμα. Τότε ὁ Ὅσιος Ἰσίδωρος εἶπε στό Διάκονο:

- Προσευχήσου γι’ αὐτόν, ἀδελφέ, γιατί μόνο σύ, πού συκοφαντήθηκες, ἄν τό ζητήσης, θά τόν ἐλεήση ὁ Κύριος.

Καί πράγματι, ὅταν προσευχήθηκε ὁ συκοφαντηθείς, ἐλευθερώθηκε ἀπό τήν τυραννία τοῦ δαίμονος ὁ συκοφάντης.

- Ο ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ὁ Σῦρος, ἔλεγε: «Ἄν ποτέ συκοφαντηθῆς καί ἀποκαλυφθῆ ἡ ἀθωότητά σου, μήν ὑψηλοφρονήσης. Δούλευε τόν Κύριον σου μέ ταπεινοσύνη καί εὐχαρίστησέ τον, πού σέ λύτρωσε ἀπό τίς συκοφαντίες τῶν ἀνθρώπων, γιά νά τηρῆς πιστά τίς ἐντολές του».

- ΕΝΑΣ ΑΔΕΛΦΟΣ ἔκανε τήν ἑξῆς ἐρώτηση σέ κάποιον πατέρα.
- Πῶς ρίχνει ὁ διάβολος τούς πειρασμούς στούς Ἁγίους;
Καί τοῦ ἀπάντησε ὁ Γέροντας.

Ἦταν κάποτε στό Ὄρος Σινᾶ ἕνας μοναχός πού ὀνομαζόταν Νίκων. Κάποιος πῆγε στή σκηνή ἑνός Ἄραβα Φαρανίτη, βρῆκε μονάχη τήν κόρη του, πλάγιασε μαζί της κι ὕστερα τῆς λέει· 

-Νά πεῖς ὅτι τό πάθημά μου αύτό μοῦ τό ἔκαμε ὁ ἀναχωρητής, ὁ Ἀββᾶς Νίκων. 

Ὅταν ἦρθε ὁ πατέρας της καί πληροφορήθηκε τό γεγονός, πῆρε τό ξίφος του καί τράβηξε κατά τοῦ γέροντα. Σάν χτύπησε τήν πόρτα, βγῆκε ἔξω ὁ γέροντας κι ὅταν ἐκεῖνος σήκωσε τό ξίφος νά τόν σκοτώσει, παράλυσε τό χέρι του. Τότε ὁ Φαρανίτης πῆγε στήν Ἐκκλησία καί κατάγγειλε τό συμβάν στούς πρεσβυτέρους. Ἔστειλαν ἐκεῖνοι καί τόν κάλεσαν κι ὁ γέροντας παρουσιάστηκε. Τότε τοῦ δώσανε πολύ ξύλο καί σκέφτονταν νά τόν διώξουν, ὅμως ἐκεῖνος τούς παρακάλεσε ἔτσι· 

-Ἀφῆστε με ἐδῶ νά ζήσω σέ μετάνοια.

Τόν ἀπομόνωσαν λοιπόν τρία χρόνια καί ἔδωσαν ἐντολή κανένας νά μήν τοῦ μιλάει. Ἔτσι πέρασε τά τρία χρόνια κι ἐρχόταν κάθε Κυριακή καί μέ μετάνοια παρακαλοῦσε κι ἔλεγε: 

- Προσεύχεστε στόν Κύριο γιά μένα.

Ἀργότερα ὅμως ἐκεῖνος πού εἶχε κάμει τήν ἁμαρτία κι εἶχε ρίξει τόν πειρασμό στόν ἀναχωρητή κυριεύτηκε ἀπό δαιμόνιο κι ὁμολόγησε στήν ἐκκλησία· 

-Ἐγώ ἤμουν πού ἁμάρτησα καί μίλησα γιά νά συκοφαντηθεῖ ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ.

Τότε σηκώθηκε ὅλος ὁ λαός κι εἶπε μετανιωμένος στόν γέροντα· 

-Ἀββᾶ, συγχώρεσέ μας.

Ἐκεῖνος τούς ἀπάντησε· 

-Ὅσο γιά τή συγχώρηση, σᾶς ἔχω συγχωρήσει·  ἀλλά νά μείνω κοντά σας, δέν μένω πιά μέ τίποτα· δέν βρέθηκε οὔτε ἕνας σας νά ΄χει διάκριση καί νά μέ συμπονέσει.

Ἔτσι ὁ γέροντας ἔφυγε ἀπό τόν τόπον ἐκεῖνο.

Καί πρόσθεσε· 

Βλέπεις πῶς ρίχνει ὁ διάβολος τούς πειρασμούς πάνω στούς ἁγίους;

- Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ὁ Χρυσόστομος, γράφει σχετικά μέ τήν συκοφαντία:

- «Καί ἄν ἀκόμα εἶναι ἀλήθεια ἐκεῖνα πού λέγει κάποιος γιά μᾶς, καί ἄν ἀκόμα τέτοια πού τά ἀναγνωρίζωμε καί ἐμεῖς, ἄν ἐμεῖς δέν βρίσωμε ἐκεῖνον πού λέγει αὐτά, ἀλλά στενάξωμε πικρά καί παρακαλέσωμε τό Θεό γιά τά ἁμαρτήματά μας, θά μπορέσωμε ν’ ἀποβάλωμε ὅλα τά ἁμαρτήματά μας».

- «Γιατί καί ὁ συκοφάντης προκαλεῖ πολύ μισθό σ’ ἐμᾶς· "νά χαίρεσθε λοιπόν", λέγει, "καί νά ἀγάλλεσθε, ὅταν οἱ ἄνθρωποι ψευδόμενοι ποῦν κάθε κακολογία ἐναντίον σας, γιατί ὁ μισθός σας θά εἶναι μεγάλος στούς οὐρανούς". Καί αὐτός πάλι πού λέγει ἀληθινά πράγματα, μᾶς ὠφελεῖ πάρα πολύ, μόνο ἐάν ὑπομένουμε μέ πραότητα τά λεγόμενα. Γιατί καί ὁ Φαρισαῖος μιλώντας τήν ἀλήθεια κακολογοῦσε τόν τελώνη, ἀλλ’ ὅμως ἀντί γιά τελώνη τόν ἔκανε δίκαιο».

- «Πολλοί λοιπόν λύγισαν μέ τίς ἐπικρίσεις κι ἔχασαν τήν ψυχή τους. Γιατί δέν ὑπάρχει, δέν ὑπάρχει γιά τούς ἀγωνιζόμενους τίποτα πιό ἀνυπόφορο ἀπό τά λόγια πού μποροῦν νά πληγώσουν τήν ψυχή».

-  «Διότι δέν εἶναι μικρός ἆθλος, ἀλλά πολύ μεγάλος, αὐτός ὁ τῆς συκοφαντίας».

- «Διότι δέν βλάπτει τόσον ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος σπαράσσει τήν ἀνθρωπίνην σάρκα, ὅσον ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δαγκώνει τήν ψυχήν· διότι ὅσον πολυτιμοτέρα εἶναι ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα, τόσον μεγαλυτέρα εἶναι ἡ βλάβη της».

ΜΕΡΙΚΕΣ ΤΑΠΕΙΝΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Ἡ συκοφαντία, ἔχει γίνει σήμερα διαδεδομένος τρόπος συμπεριφορᾶς πολλῶν ἀνθρώπων, στήν καθημερινή τους ζωή, μέ ἀποτέλεσμα νά θεωρεῖται ὡς κάτι τό φυσιολογικό  καί νά  μήν ὀνομάζεται κἄν  συκοφαντία.

Συκοφαντοῦμε, ὅταν κατηγοροῦμε κάποιο πρόσωπο ἤ δημιουργοῦμε  καί διαδίδουμε ψευδεῖς εἰδήσεις καί πληροφορίες γι’ αὐτό, πάντοτε ἠθελημένα, καί ἐν γνώσει τῆς ἀναληθείας καί ἀνακρίβειας τῶν λεγομένων μας, μέ σκοπό καί πρόθεση νά βλάψουμε τήν τιμή καί τήν ὑπόληψη του.

Αὐτή λοιπόν ἡ διαδικασία καί πράξη στίς ἡμέρες μας πού εἶναι τόσο συνήθης, δείχνει ὅτι ἡ ἀντίσταση τῆς συνειδήσεώς μας, ἄν δέν ἔχει πωρωθεῖ, ἔχει ἀμβλυνθεῖ ἐπικίνδυνα.

Mέ ἀπίστευτη εὐκολία κρίνουμε, κατακρίνουμε καί συκοφαντοῦμε ἀνθρώπους ἤ υἱοθετοῦμε καί μεταφέρουμε ἀπόψεις καί θέσεις πού ἀκοῦμε δίπλα μας ἤ ἀπό τά Μέσα Μαζικῆς Ἐπικοινωνίας χωρίς νά ἔχουμε τήν δυνατότητα, τίς περισσότερες φορές, νά διασταυρώσουμε τήν ὀρθότητά τους, ἀλλά δυστυχῶς καί χωρίς νά ἔχουμε τήν διάθεση νά τό πράξουμε πολλές φορές. 

Εὔκολα καί ἀβασάνιστα συμμετέχουμε καί ἐμεῖς στό "ἄρτον καί θέαμα" τῆς Τηλεόρασης, καί ὅλων τῶν ὑπολοίπων Μέσων Κοινωνικῆς Δικτύωσης, τά λεγόμενα καί "social media" τά ὁποία "καταβροχθίζουν" τίς σάρκες, συνήθως "ἀνυποψίαστων θυμάτων", ὑποκύπτοντας στίς πιέσεις ἑνός ἄκρατου ἀνταγωνισμοῦ γιά τηλεθέαση καί ἀκροαματικότητα ἀφ΄ ἑνός ἤ σκοτεινῶν συμφερόντων ἀφ΄ ἑτέρου.

Κατ’ αὐτόν τόν τρόπον, πολλές φορές, δυστυχῶς, γινόμαστε συνεργοί στήν διάδοση ψευδῶν εἰδήσεων καί γεγονότων, χωρίς καλά-καλά νά τό καταλάβουμε.

Ἀναρωτιέται κανείς,  γιά τό πῶς θά μᾶς κρίνει ὁ Θεός (εἰδικά ἐμᾶς, πού ζοῦμε σ’ αὐτόν τόν αἰώνα τῆς "πληροφορίας", ὅπου ἡ διάδοση τῶν εἰδήσεων, σχολίων καί πληροφοριῶν γίνεται μέ ἀπίστευτη ταχύτητα) ὅταν ὄχι μόνον δέν ἐφαρμόζουμε τίς  ἐντολές Του νά ἀγαπᾶμε ὅλους τούς ἀνθρώπους ἀνεξαιρέτως, ὅπως ἀγαπᾶμε τούς ἑαυτούς μας, ("ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σ’ ἑαυτόν") ὁπότε ὅταν ἀγαπᾶς κάποιον δέν μπορεῖς, τουλάχιστον εὔκολα, νά τόν κρίνης καί νά τόν κατακρίνης  ("μήν κρίνετε ἵνα μήν κριθεῖτε"), ἀλλά προχωρᾶμε ἀκόμη παραπέρα καί κατηγοροῦμε κάποιον, δημιουργῶντας ἤ διαδίδοντας ψευδῆ γεγονότα, φῆμες καί πληροφορίες γι’ αὐτόν.

Ἔτσι ἀπό τήν μιά ἡ τεχνολογική ἐξέλιξη καί ἀπό τήν ἄλλη, τό σπουδαιότερο, ἡ ἄγνοια τῶν περισσοτέρων γιά τίς ὀλέθριες συνέπειες τοῦ καταστροφικοῦ αὐτοῦ πάθους τῆς συκοφαντίας, συνηγοροῦν στήν μεγάλη ἐξάπλωση τῆς ἁμαρτίας αὐτῆς.

Θά πρέπει λοιπόν νά προσέχουμε περισσότερο τί ἀκοῦμε ἀλλά καί τί ἐκστομίζουμε ἀπό τά χείλη μας. Περισσότερο δέ νά προσέξουμε τήν ψυχή μας ὅταν αὐτή εἶναι ἐμποτισμένη μέ τά πάθη τοῦ φθόνου, τῆς ζήλειας, τῆς ἀδιαφορίας καί τῆς κακίας, πάθη τά ὁποῖα συνήθως προκαλοῦν τήν συμπεριφορά τοῦ συκοφάντη, τήν ὁποία χαρακτηρίζει ἡ σκληρότητα καί ἡ κακία, πού πολλές φορές φθάνει μέχρι νά ἐπιθυμεῖ καί νά ἐπιδιώκει ὄχι μόνον τήν ἠθική καί οἰκονομική ἐξόντωση κάποιου ἀλλά ἀκόμη καί τήν σωματική. 

Ὁ συκοφάντης δηλαδή, τίς περισσότερες φορές, ὄχι πάντα,  ὄχι μόνο δέν τηρεῖ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ "ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν" ὄχι μόνον  δέν ἀγαπᾶ καί δέν ἐνδιαφέρεται γιά τόν  πλησίον του ὅπως ἀγαπᾶ καί ἐνδιαφέρεται γιά τόν ἑαυτόν του, ἀλλά περνάει στήν ἀντιπέρα ὄχθη καί φθάνει δυστυχῶς στό φοβερό σημεῖο ἠθικῆς καταπτώσεως, ὁμοιάζοντας μέ τόν διάβολον, νά προσπαθεῖ ἑκούσια νά κάνει κακό καί νά βλάψει παντοιοτρόπως τόν συνάνθρωπόν του, διαβάλλοντας καί συκοφαντώντας αὐτόν. 

Ἐδῶ πιστεύω ὅτι θά βοηθήσουν καί θά μᾶς ὠφελήσουν τά λόγια ἑνός γνωστοῦ καί μεγάλου ἁγίου τῆς ἐκκλησίας μας:

«Δέ θά συκοφαντήσεις, γιά νά μήν ἐξομοιωθεῖς μέ τό διάβολο πού συκοφάντησε τό Θεό στήν Εὔα, καί γίνεις καταραμένος σάν αὐτόν. Ἤ μᾶλλον, -ἐκτός ἄν πρόκειται νά προξενηθεῖ κάποια βλάβη στούς πολλούς- ἀκόμη καί θά σκεπάσεις τό σφάλμα τοῦ πλησίον, γιά νά μήν ἐξομοιωθεῖς μέ τόν Χάμ, ἀλλά μέ τόν Σήμ καί τόν Ἰάφεθ καί νά ἐπιτύχεις τήν εὐλογία, ὅπως αὐτοί». (Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, Φιλοκαλία, τόμος Δ’, σελ. 278).

Πολλοί, εἰδικά σήμερα, παίρνουν ἀψήφιστα τό θέμα. Ἔχουμε δεῖ ὅμως νά σπιλώνονται προσωπικότητες, ὑπολήψεις, οἰκογενειάρχες μέ τραγικά πολλές φορές ἀποτελέσματα· ἄνθρωποι νά χάνουν τήν ἐργασία τους, νά διαλύεται ἡ οἰκογένειά τους, νά ἔχουν χάσει τήν ὑγεία τους ἀκόμη, δυστυχῶς, καί νά ἀφαιροῦν τήν ἴδια τους τή ζωή πάνω στήν ἀπελπισία γιά τήν ἀδικία πού διαπράχθηκε εἰς βάρος τους.

Τά πράγματα λοιπόν δέν εἶναι καθόλου ἁπλά, ἀπό ἀνθρωπιστική, κοινωνική ἀλλά κυρίως ἀπό πνευματική ἄποψη. Τά  συκοφαντικά λόγια ὡς ἄλλα πούπουλα, ὅπως χαρακτηριστικά τά ὀνομάζουν μερικοί Ἅγιοι μας, πού τά φυσᾶ ὁ ἄνεμος, διασκορπίζονται στά τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα καί εἶναι ἄν ὄχι ἀδύνατον, φοβερά δύσκολο νά συγκεντρωθοῦν πάλι πίσω, ὅταν ἀποκαλυφθεῖ ἡ ἀπάτη τῆς συκοφαντίας ἤ ὅταν ὁ συκοφάντης μετανοήσει καί θελήσει νά ἐπανορθώσει τό κακό πού προκάλεσε. Πάντα θά μείνουν ὑπολείμματα καί τραύματα ἀπό μιά συκοφαντία πού ἔχει συντελεσθεῖ. Στήν πραγματικότητα αὐτή, ἐξάλλου, στηρίχθηκε τό "δόγμα"  τοῦ Γκαῖμπελς πού ἔλεγε: «ρίξτε-ρίξτε λάσπη, στό τέλος κάτι θά μείνει» καί τό ὁποῖο ἐφαρμόζουν πιστά σήμερα, πολλά ὀργανωμένα συμφέροντα στούς χώρους  τῶν ἐπιχειρήσεων, τῆς πολιτικῆς,  τῆς κοινωνίας γενικότερα.

Γι’ αὐτό καί τό ἁμάρτημα αὐτό τῆς συκοφαντίας καί τῆς ἀδικίας, εἶναι πολύ μεγάλο, σοβαρό καί δυσκολοσυγχώρητο, ὅπως λένε οἱ Ἅγιοι μας, γιατί προκαλεῖ μεγάλο πόνο στόν συκοφαντημένο ἄνθρωπο, καί εἶναι πολύ δύσκολο νά γίνει ἐπανόρθωση τῶν συνεπειῶν πού προκαλεῖ. 

«Εἰ οἱ παραδεχόμενοι ἀκοήν ματαίαν οὐκ ἄν τύχοιεν συγγνώμης· οἱ διαβάλλοντες καί λοιδοροῦντες ποίαν ἕξουσιν ἀπολογίαν», γράφει ὁ Ἅγιος  Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Καί,

«Δέν ὑπάρχει βαρύτερος πόνος τῆς ψυχῆς ἀπό τή συκοφαντία, εἴτε στήν πίστη, εἴτε στή διαγωγή συκοφαντεῖται κάποιος. Καί κανείς δέν μπορεῖ νά μείνει ἀδιάφορος ὅταν συκοφαντεῖται, παρά μόνο ἐκεῖνος πού στρέφει τά μάτια του στό Θεό, ὅπως ἡ Σωσάννα. Ὁ Ὁποῖος μόνος μπορεῖ νά λυτρώσει ἀπό τόν κίνδυνο καί νά φανερώσει στούς ἀνθρώπους τήν ἀλήθεια, ὅπως ἔκανε στήν περίπτωση τῆς Σωσάννας, καί νά παρηγορήσει τήν ψυχή μέ τήν ἐλπίδα», γράφει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής. (Φιλοκαλία,τόμος Β’, σελ.100).

Ὁ δέ μισθός αὐτῶν πού θά ὑπομείνουν ἕως τέλους μιά τέτοια μεγάλη δοκιμασία εἶναι πολύ ὑψηλός ἀπό τόν δίκαιο Θεό μας.

«Μακάριοι ἐστε, ὅταν ὀνειδίσωσιν καί διώξωσιν ὑμᾶς καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ. Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς». (Ματθ. ε΄, 11-12)

Ἄς θυμηθοῦμε τήν Ἁγία Θεοδώρα στό χωριό Βάστα τῆς Ἀρκαδίας ἡ ὁποία πέφτοντας θύμα μεγάλης συκοφαντίας καί μή φανερώνοντας τήν ἀλήθεια, μαρτύρησε. Εἰς ἀνάμνηση τῆς θυσίας της ὑπάρχει ἐκεῖ ἕνα ζωντανό θαῦμα.Ὁ Θεός ἀκούγοντας τήν προσευχή της ἐπέτρεψε νά φυτρώσουν, χωρίς ρίζες, 17 δένδρα στήν σκεπή μιᾶς μικρῆς ἐκκλησίας (12 τ.μ.),πού ἔχτισαν οἱ πιστοί πρός τιμήν τῆς Ἁγίας, στόν τόπο πού μαρτύρησε.

Ἄς θυμηθοῦμε τόν Ἰωσήφ, τόν γιό τοῦ Ἰακώβ ὁ ὁποῖος ὑπέφερε τόσα ἀπό τούς ἴδιους τούς ἀδελφούς του, οἱ ὁποῖοι τόν πούλησαν σκλάβο στήν Αἴγυπτο, ἐκεῖ συκοφαντήθηκε ἀδυσώπητα ἀπό τήν σύζυγο τοῦ Πετεφρῆ ἐπειδή δέν ἐνέδωσε στίς πονηρές διαθέσεις της, καί ὅμως ὁ Θεός τόν τοποθέτησε στά ὕψη ὥστε νά κυβερνήσει στό πλάϊ τοῦ Φαραώ ὅλη τήν Αἴγυπτο.

Ὁ πιστός πού θά ὑπομείνει λοιπόν τήν μεγάλη αὐτή θλίψη μόνο κερδισμένος θά βγεῖ καί ἀλλοίμονο βέβαια στόν συκοφάντη ὁ ὁποῖος δέν θά μετανοήσει ἐμπράκτως. Χαρακτηριστικό τό παράδειγμα τῆς τιμωρίας τοῦ συκοφάντη τῆς Ἁγίας Ευγενίας, πού ἡ ἐκκλησία μας ἑορτάζει στίς 24 Δεκεμβρίου. Τήν ἀμετανόητη Μελανθία, ἀπό τήν ὁποία τόσο ἄδικα συκοφαντήθηκε ἡ Ἁγία, ὁ δικαιοκρίτης Θεός τιμώρησε πολύ παραδειγματικά· "ρίψας πῦρ οὐρανόθεν κατέκαυσε τήν Μελανθίαν καί ὅλον τόν οἶκόν της ἐκ θεμελίων" γράφει ὁ Συναξαριστής Δεκεμβρίου στόν βίο τῆς Ἁγίας.

Τό παράδειγμα τῆς ὑπομονῆς στίς συκοφαντίες μᾶς τό ἔδωσε πρωτίστως βέβαια ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας. Αὐτός ὁ Ἀναμάρτητος καί Πανάγαθος κατασυκοφαντήθηκε ἀπό τούς Ἰουδαίους, ὡς ἀπατεώνας, δαιμονισμένος, Σαμαρείτης κ.ἄ. Ὅλα τά ὑπέμεινε, ὡς  "ἡ ἄκρα ταπείνωσις" γιά νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τόν αἰώνιο θάνατο.

Ἀλλά καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς ἐνθαρρύνει στό νά εἴμαστε γενναῖοι στίς διάφορες θλίψεις τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας λέγοντας: «κἄν πενία, κἄν νόσος, κἄν θάνατος ἄωρος, κἄν ἐπήρεια, κἄν συκοφαντία, κἄν ὁτιοῦν προσπίπτῃ τῶν ἀνθρωπίνων κακῶν, πάντα γενναίως φέρωμεν». (Ἁγ. Ἰωάν.Χρυσοστόμου,"ὁμιλία στόν Λάζαρο").

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί. 

Μέ τά λίγα, ταπεινά λόγια πού γράψαμε προσπαθήσαμε νά τονίσουμε τόν ἀγώνα πού πρέπει ὅλοι νά διεξάγουμε καί εἰδικά τό διάστημα αὐτό τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πού διανύουμε, ἐναντίον τῶν ὀλέθριων παθῶν ὅπως αὐτό τῆς Συκοφαντίας καί νά συνειδητοποιήσουμε τίς πραγματικές καί καταστροφικές του διαστάσεις.

Ὁ Θεός μας, εἶναι τόσο μεγάλος, Ἀγαθός, Παντοδύναμος καί Πάνσοφος καί πάνω ἀπό ὅλα μᾶς ἀγαπάει τόσο πολύ πού δέν πρόκειται ποτέ νά μᾶς ἐγκαταλείψει, ἄν μᾶς συκοφαντήσουν ἤ  σέ ὅποια ἄλλη δύσκολη κατάσταση καί ἄν βρεθοῦμε.

Ἡ Πίστη μας ἔχει τόσο βάθος καί μεγαλεῖο πού μᾶς διδάσκει, ὄχι μόνο νά μή θλιβόμαστε πολύ, νά μή μισοῦμε τούς συκοφάντες μας ἀλλά καί νά προσευχόμαστε γι’ αὐτούς.

Ὅσο δύσκολο καί ἄν ἀκούγεται αὐτό, εἶναι ἐφικτό ὅταν ἔχουμε ὑποστηρικτή μας τόν ἴδιο τόν Θεό, ὅπως βλέπουμε καί στή ζωή τῶν Ἁγίων μας.

Κλείνοντας, ἄς θυμηθοῦμε τά λόγια τοῦ Προφητάνακτος Δαυῒδ, πού καί αὐτός συκοφαντήθηκε πολύ καί γι΄αὐτό ἔφθασε στό σημεῖο νά ζητάει μέ δάκρυα ἀπό τόν Θεό στήν προσευχή του: (Κύριε) «Λύτρωσε με ἀπό συκοφαντίες ἀνθρώπων καί φυλάξω τάς ἐντολάς σου». (Ψαλμ. ριη΄, 134) ἀλλά καί τά θαυμαστά λόγια τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητῆ πώς· «Ὅσο ἐσύ προσεύχεσαι μέ τήν ψυχή σου γιά χάρη ἐκείνου πού σέ συκοφάντησε, τόσο καί ὁ Θεός πείθει γιά τήν ἀθωότητά σου ὅσους σκανδαλίστηκαν λόγω τῆς συκοφαντίας». (Φιλοκαλία,τόμος Β’, σελ.100).