Τεύχος 3
Ενότητες
Φωτό & Βίντεο
Δημοφιλή Άρθρα
Εορτολόγιο (νέο ημ.)
23/11 Αμφιλόχιος, Επίσκοπος Ικονίου *
ΑΓΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΚΟΝΙΟΥ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Ο Άγιος Αμφιλόχιος, υπήρξε στενός φίλος του Μεγάλου Βασιλείου και του Γρηγορίου του Θεολόγου και διετέλεσε Επίσκοπος Ικονίου.Όταν διαβάζουμε τις Επιστολές μεταξύ των αγίων αυτών ανδρών, βλέπουμε - καλύτερα σ’ αυτές, παρά στα άλλα θεολογικά τους έργα - την καλωσύνη και την αγιότητα, την αγνή φιλία και την αγάπη που ενώνει τους ανθρώπους του Θεού. Ο Μέγας Βασίλειος γράφει σε μία του Επιστολή στον Άγιο Αμφιλόχιο: "πάσα ημέρα γράμματα έχουσα της θεοσεβείας σου εορτή ημίν εστί και εορτών μεγίστη".Μεγάλη εορτή και πανήγυρη ήταν, να παίρνη γράμμα ο Μέγας Βασίλειος από τον Άγιο Αμφιλόχιο.Και δεν είναι υπερβολή ούτε απλή φιλοφροσύνη, γιατί, καθώς λέει ένας αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφέας, στα συγγράμματα του...
Περισσότερα »
Εορτολόγιο (παλαιό ημ.)
10/11 Ολυμπάς, Ηρωδίων, Έραστος, Σωσίπατρος, Τέ
ΑΓΙΟΙ ΟΛΥΜΠΑΣ, ΗΡΩΔΙΩΝ, ΕΡΑΣΤΟΣ, ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΣ, ΤΕΡΤΙΟΣ ΚΑΙ ΚΟΥΑΡΤΟΣ, ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΕΚ ΤΩΝ ΕΒΔΟΜΗΚΟΝΤΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Μέσα στο νέφος των Μαρτύρων και μέσα στο ανώνυμο πλήθος των Αγίων, η Εκκλησία με στοργή κι ευγνωμοσύνη φύλαξε όσα μπόρεσε από τα ονόματά τους. Για τους ασεβείς λέει ο Θεός· "ου μη μνησθώ των ονομάτων αυτών", μα για τους αξίους, που είναι όλοι γραμμένοι στο βιβλίο του Θεού, η θεία Γραφή λέει ότι είναι "έντιμον το όνομα αυτών".Χρέος της λοιπόν το θεωρεί η Εκκλησία να τιμά και να μνημονεύη τους Αγίους με τα ονόματά τους και να τους εγκωμιάζη. Όποιος πιστεύει πως η Εκκλησία είναι μια μεγάλη οικογένεια εκείνων που έφυγαν και εκείνων που μένουν, καταλαβαίνει την ιερή σημασία της εκκλησιαστικής αυτής πράξεως, μα και την ενί...
Περισσότερα »
Newsletter
Δωρεά Στον Σύνδεσμό Μας
Μοναχισμός και Ενωμένη Ευρώπη
ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ
Πρώτη Δημοσίευσις 25/9/2015
Ποια άραγε είναι η βαθύτερη, ειλικρινέστερη και αντιπροσωπευτικότερη στάσις του Ορθοδόξου Ελλαδικού Μοναχισμού, απέναντι στην Ενωμένη Ευρώπη;
Πως βλέπουν οι ορθόδοξοι Μοναχοί της πατρίδος μας την ιδέα της Ευρωπαïκής ενότητος;
Είναι φιλικοί ή εχθρικοί προς την Ευρώπη;
Βλέπουν να απορρέουν από την Ευρωπαïκή πραγματικότητα μόνον οφέλη, ή διακρίνουν μόνο δεινά;
Είναι μήπως μισαλλόδοξοι, φανατικοί κατήγοροι των Βρυξελλών ή ήπιοι και ειρηνικοί αποδέκτες της ευρωπαïκής συμπροσπάθειας των λαών;
Είναι τέλος πάντων, «ενωτικοί», η «ανθενωτικοί»;
Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί, σαν γνήσιοι φορείς του αληθινά οικουμενικού Ελληνορθοδόξου πνεύματος, δεν μπορούν να είναι εχθρικοί και αρνητικοί προς την Ευρώπη. Δεν μπορούν εύκολα να χαρακτηρισθούν «αντιευρωπαïστές». Όμως, ούτε και αντιθέτως, ως «ευρωπαïστές». Οι Μοναχοί της Ελλάδος, ούτε υπεραισιόδοξοι θιασώτες της ενώσεως των Κρατών της Ευρώπης είναι, αλλά ούτε και από εκείνους που την φοβούνται και την κατηγορούν.
Στο σημείο αυτό αξίζει να παρατηρήσουμε και το εξής. Οι Μοναχοί του τόπου μας, ζώντας συνειδητά την οικουμενική διάστασιν της Ορθοδοξίας, ουσιαστικά αγκαλιάζουν με αγάπη την Ευρώπη. Για τον Ορθόδοξο Μοναχό αληθινή αγάπη για τον Θεό σημαίνει και αληθινή αγάπη για τον συνάνθρωπον.
Ο Ορθόδοξος Μοναχός έχει πάντα κατά νουν τα λόγια του Απ. Παύλου «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην...», (Γαλ. γ,28) υπό την σημερινήν βεβαίως εκδοχήν: «ουκ ένι Άγγλος, ουδέ Έλλην, ουδέ Γαλλος, ουδέ Γερμανός...». Οι πάντες είναι αδελφοί, άξιοι αγάπης, σεβασμού και τιμής, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο, όπου κι’ αν ευρίσκωνται.
Ο Ορθόδοξος Μοναχισμός, ανεπτυγμένος σε θαυμαστό μέγεθος αρμονικής συσχετίσεως του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας βλέπει με αισιοδοξία και ελπίδα την κοινή προσπάθεια των Ευρωπαïκών λαών. Και τούτο, έστω κι’ αν διατυπώνη δικαίως αντιρρήσεις και διαφωνίες, για λαθεμένες επιλογές της κοινής ευρωπαïκής πολιτικής (π.χ. σε θέματα που αφορούν την Ελλάδα και τα Βαλκάνια), ή έστω κι’ αν καταγγέλλη εύστοχα και ευθαρσώς, υπόπτου προελεύσεως και σκοπιμότητος συνθήκες, τύπου Σένγκεν.
Και επειδή η Συνθήκη Σένγκεν είναι ακόμα στην επικαιρότητα, αφού η Ιεραρχία της Εκκλησίας μας έχει ορίσει ειδική επιτροπή για να μελετήση καλά το θέμα «ΣΥΝΘΗΚΗ ΣΕΝΓΚΕΝ», ας μου επιτραπή να ασχοληθώ με αυτό το παράδειγμα, δηλαδή με την Συνθήκη του Σένγκεν, με τις παρακάτω σκέψεις:
Είναι δυνατόν, άραγε, να μην ανησυχούν και να μη προβληματίζονται οι Μοναχοί, από τη Συνθήκη του Σένγκεν, τη στιγμή που και το ίδιο το Ευρωπαïκό Κοινοβούλιο, εκφράζεται με δυσπιστία γι’ αυτήν; Πληροφορούμεθα π.χ., για την Συνθήκη του Σένγκεν, ότι «η Συμφωνία εφαρμογής καταρτίσθηκε εκτός του πλαισίου της κοινοτικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων».
Πληροφορούμεθα, επίσης, ότι «η επιτροπή δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε μορφή κοινοβουλευτικού ελέγχου, ούτε λογοδοτεί από πολιτική και νομική άποψη».
Επίσης, με το ψήφισμα του Ευρωπαïκού Κοινοβουλίου υπ’ αριθμ. Λ-336/92 καλούνται «τα εθνικά κοινοβούλια να λάβουν υπόψη τους τις αμφιβολίες του Ευρωπαïκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη Σύμβαση εφαρμογής του Σένγκεν».
Στο ίδιο ψήφισμα ομολογείται και αποκαλύπτεται, για το κέντρο εφαρμογής της Συνθήκης Σένγκεν, ότι δεν υπάρχει δυνατότητα για «ελάχιστη άσκηση δημοκρατικού ελέγχου».
Σε άλλο ψήφισμα του 1995 αποκαλύπτεται ότι η εκτελεστική επιτροπή της Συμφωνίας Σένγκεν είναι «χωρίς πραγματικό έλεγχο ούτε του Ευρωπαïκού Κοινοβουλίου, ούτε των Εθνικών Κοινοβουλίων».
Σε εφετινή έκθεση του Ευρωκοινοβολίου, εκφράζεται η λύπη «ότι εξ’ αιτίας των Συμφωνιών του Σένγκεν δημιουργούνται νέες διακρίσεις μεταξύ πολιτών της Ένωσης».
Και ερωτούμε: Είναι δυνατόν, άραγε, να συμφωνήσουν και να σιωπήσουν οι Μοναχοί, όταν διακεκριμένοι Ευρωπαίοι ενημερώνουν, ότι «η Σύμβαση της Σένγκεν δεν παρέχει επαρκή εχέγγυα για τούς κοινοβουλευτικούς και δικαστικούς ελέγχους» και ότι «η παρακολούθηση της εφαρμογής της, όσο και η νομική προστασία των πολιτών είναι ανεπαρκής»; («Συνθήκη Σένγκεν και Ηλεκτρονικές ταυτότητες», Έκδοση Ι. Μονών Αγίων Μετεώρων 1997, σελ. 8-9).
Είναι δυνατόν, άραγε, να συμφωνήσουν οι Μοναχοί, όταν βλέπουν ότι το Σύνταγμα της Ελλάδος κινδυνεύει στην πράξη, να ανατραπή από τη Συνθήκη Σένγκεν και ότι θεμελιώδη άρθρα του όπως «η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη» (Άρθρο 9.1β) και «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας» (Άρθρο 2.παρ.1), θα χάσουν την προστατευτική για τον πολίτη ισχύ τους;
Είναι δυνατόν να ησυχάζουν όταν βλέπουν 158 Έλληνες Βουλευτές, να αντιμετωπίζουν αρνητικά ή να δέχωνται με πολύ σκεπτικισμό τη Συνθήκη του Σένγκεν; (Στην Ελληνική Βουλή ψήφισαν 142 θετικά, 80 κατά και 78 ήσαν απόντες).
Είναι δυνατόν, άραγε, να μην ανησυχούν οι Μοναχοί, όταν βλέπουν να δημιουργήται, στην Ευρώπη, με την Συνθήκη Σένγκεν, ένα ανώνυμο και μυστικό πανίσχυρο κέντρο εξουσίας, που είναι πάνω από τις κυβερνήσεις των χωρών, αλλά και πάνω από αυτό το Ευρωκοινοβούλιο; Ποιός θα κυβερνάη, λοιπόν, την Ευρώπη;
Είναι δυνατόν, άραγε, να δεχθούν οι Μοναχοί, με στωïκή απάθεια, αυτήν την ύποπτη υπερεξουσία, που δεν δίνει λογαριασμό σε κανένα, αλλά που έχει εν τούτοις το ασύδοτο δικαίωμα να φακελλώνη ηλεκτρονικά τούς Ευρωπαίους πολίτες, σαν να πρόκειται για δικτατορία;
Είναι δυνατόν, άραγε, άκριτα να δεχθούν την Συνθήκη Σένγκεν οι Ορθόδοξοι Μοναχοί που είναι κι’ αυτοί Ευρωπαίοι πολίτες, όταν τόσοι πολλοί και σημαντικοί άνθρωποι της Ευρώπης, αμφιβάλλουν για την ποιότητα της Συνθήκης Σένγκεν;
Είναι δυνατόν, να μην ερωτούν με ανησυχία, για το ποιοί πανίσχυροι κρύβονται πίσω της, ώστε να μπορούν να παρακάμπτουν και τις εθνικές κυβερνήσεις, αλλά και αυτό το Ευρωκοινοβούλιο;
Εξέλιπε, άραγε, για την Ευρώπη, οριστικά, ο κίνδυνος εμφανίσεως κάποιου υπερφίαλου δικτάτορα, σαν τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι, που θα ήθελε να ελέγχη πολιτικοστρατιωτικά την Ευρώπη, χρησιμοποιώντας και τις πολύτιμες ηλεκτρονικές πληροφορίες που συγκεντρώνει ήδη η Συνθήκη Σένγκεν, για την προσωπική ζωή των πολιτών;
Πώς θα αποκλεισθή επιτυχώς η πρόσβασις στα αρχεία της Σένγκεν, των νεοφασιστών, των νεοναζιστών, των ρατσιστών και άλλων επικινδύνων ομάδων και ανθρώπων, που θεωρητικά και πρακτικά στοχεύουν όχι στην ένωσιν αλλά στη διάλυσιν και στην καταστροφή της Ευρώπης; Μήπως, άραγε, με την Συνθήκη Σενγκεν, έχουμε την τερατογένεση ενός απανθρώπου και ολοκληρωτικού υπερκράτους;
Τα ερωτήματα όμως είναι πολλά γύρω από την Σένγκεν.Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί δεν φοβούνται την Ενωμένη Ευρώπη, ούτε απεύχονται την ειρηνική συμβίωσιν των Ευρωπαίων. Και τούτο, διότι περισσότερο από κάθε άλλο μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαïκής κοινωνίας, οι Ορθόδοξοι Μοναχοί πιστεύουν στην ΕΝΩΣΗ. Στην αληθινή ένωση του ανθρώπου με τον συνάνθρωπο και του ανθρώπου με τον Θεόν. Εκτός του ότι προσεύχονται συνεχώς «υπέρ της των πάντων ενώσεως» (Θ. Λειτουργία), πραγματώνουν συνεχώς λίαν επιτυχώς την ένωση, στην καθημερινή πράξη και ζωή, με την φιλοξενία, την διακονία και γενικά την αυθόρμητη αγάπη προς τούς Ευρωπαίους επισκέπτες των ελληνικών Μοναστηριών, μένοντας όμως, πάντα πιστοί στην Ορθοδοξία και μη αποδεχόμενοι τις αιρέσεις της Ευρώπης.
Απόδειξις του ότι, οι Μοναχοί δεν φοβούνται την συναδέλφωση και κοινή πορεία των Ευρωπαίων, είναι και το ότι στα Μοναστήρια μας, ζουν μαζί Μοναχοί από διάφορες Ευρωπαïκές χώρες. Και από τον πλούσιο Βορρά και από τον φτωχό Νότο. Από την ανεπτυγμένη Δυτική, έως την αναπτυσσόμενη Ανατολική Ευρώπη.
Στο Άγιον Όρος, π.χ. δεν υπάρχει η διάκρισις σε Ευρώπη δύο, ή και «πολλαπλών ταχυτήτων». Και ζουν οι Μοναχοί με θαυμαστή αγάπη και σεβασμό, ο ένας για τον άλλον. Ενωμένοι πραγματικά και με το Θεό και μεταξύ τους. Εάν, λοιπόν, υπάρχη στην Ευρώπη ένας χώρος, όπου οι άνθρωποι είναι αληθινά ενωμένοι, χωρίς ανισότητες και διακρίσεις, αυτός είναι τα Ορθόδοξα Μοναστήρια. Έτσι οι Μοναχοί αποδεικνύουν με τη ζωη τους, ότι η Ένωσις της Ευρώπης δεν είναι ουτοπία, αλλά μπορεί να επιτευχθή, με κάποιες όμως, σοβαρές προüποθέσεις.
Και κάτι ακόμη. Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί, ζώντας στο Μοναστήρι την κοινοβιακή ζωή, γνωρίζουν το μυστικό της επιτυχίας της ενώσεως. Γνωρίζουν, ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξη αληθινή ένωσις, όπου κυριαρχεί η ιδιοτέλεια και το κακώς νοούμενο συμφέρον. Δεν υφίσταται ένωσις, όταν τα μέλη ενός συνόλου, αγωνίζονται να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους σε βάρος των άλλων. Είναι δε σχεδόν αυτονόητο, ότι οι Μοναχοί, περιβεβλημένοι εκούσια την φτώχεια και την στέρηση και ζώντας με κοινοκτημοσύνη και άσκησιν, είναι στην Ευρώπη με το μέρος των φτωχών, των αστέγων, των ανέργων, και γενικά όλων των ταλαιπωρημένων και δεινοπαθούντων ανθρώπων αυτής της υπερήφανης και πολλές φορές αλαζονικής Ηπείρου.
Εκπαιδευμένοι οι Μοναχοί, στη γνήσια κοινωνικότητα, διδάσκουν έμπρακτα, ότι η επιτυχία της ενώσεως κρύβεται στη θυσία και στην αγάπη, στο σεβασμό και στη διακονία του άλλου και όχι στην επικράτηση του νόμου του ισχυροτέρου. Ο Ορθόδοξος Μοναχισμός με τα άριστα οργανωμένα Κοινόβιά του, διδάσκει με σοφία και πείρα, ότι η «ένωσις» δεν είναι θέμα διπλωματίας, αλλά αποτέλεσμα ειλικρινών διανθρωπίνων σχέσεων. Επίσης διαπιστώνει με ρεαλισμό, ότι δεν γίνεται επιτυχημένη ένωσις των χωρών - μελών της Ευρώπης, με επιβολή των ισχυρών, με εξουδένωση των αδυνάτων, με ολοκληρωτικές τακτικές, με ισοπεδωτικά μέσα. Την ένωσιν εξασφαλίζει, η αλληλεγγύη, η ισότητα, η ισοτιμία, η φιλαδελφία και προ πάντων η ελευθερία του ανθρώπου.
Για τον Μοναχισμό, ΕΝΩΣΙΣ δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην σύγχυσις, συγκρητισμός, συνονθύλευμα ανθρώπων, λαών, πολιτισμών, σε μια ενιαία ίσως, αλλά απρόσωπη, πολτοποιημένη μάζα, που μόνο ένωσις δεν είναι. Η Ενωμένη Ευρώπη, για να είναι αληθινή, χρειάζεται να γίνη με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες κάθε λαού:
τις εθνικές, τις πολιτικές, τις οικονομικές, τις θρησκευτικές, τις πολιτιστικές, κ.λ.π.
Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί θέλουν μίαν Ενωμένη Ευρώπη, όπου θα κυριαρχή η κατανόησις, η συμπάθεια, η αγάπη, η καλωσύνη, το δίκαιο, η νομιμότητα, η συνεργασία λαών και ανθρώπων. Μια Ευρώπη, δηλαδή, όπου δεν θα μπορή να ισχύη κανένας οικονομικός, στρατιωτικός, πολιτικός, θρησκευτικός, πολιτιστικός ή οποιοσδήποτε άλλος ιμπεριαλισμός. Οι Μοναχοί της Ελλάδος επιθυμούν να δουν μίαν Ευρωπαïκή κοινωνία, όπου μικροί και μεγάλοι, λαοί και άνθρωποι, δεν θα αγωνίζωνται με πάθος, να κατοχυρώσουν με θεμιτά ή αθέμιτα μέσα, τα όποια πρωτεία τους (εθνικά, οικονομικά, στρατιωτικά, πολιτικά, θρησκευτικά κ. α.) αλλά θα τα μοιράζονται με τούς ισότιμους εταίρους τους.
Πρωτίστως, οι Μοναχοί θέλουν να δουν μια Ευρώπη, ΝΑ ΕΙΝΑΙ αληθινά χριστιανική και όχι μόνο να καυχάται ότι είναι χριστιανική. Όχι να υποκρίνεται χριστιανισμό και να ζη υλιστικά, αλλά η πολιτική της θεωρία και πράξις να είναι σύμφωνη με το Ευαγγέλιο. Μια Ευρώπη, στην οποία κανένας ολοκληρωτισμός, φασισμός, ναζισμός, σταλινισμός, κομμουνισμός, καπιταλισμός, ρατσισμός, φαρισαïσμός, αναρχισμός, εθνικισμός, φανατισμός, δεν θα μπορή να υπάρξη. Μια Ευρώπη, που θα δίνη καλό παράδειγμα συμπόνοιας και βοήθειας προς τον άνθρωπο, σε ολόκληρη τη γη.
Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί, λοιπόν, σε μια αληθινά Ενωμένη Ευρώπη, θα λένε ΝΑΙ. Θα είναι με άλλα λόγια «ενωτικοί», φίλοι γνήσιοι και ειλικρινείς της Ενωμένης Ευρώπης.
Όμως σε ψευδοένωση της Ευρώπης, θα λένε με θάρρος και παρρησία, πάντα ΟΧΙ. Θα ασκούν κριτικό λόγο, θα καταγγέλουν τα σκοτεινά παρασκήνια, θα διαμαρτύρωνται εναντίον ολοκληρωτικών μεθόδων, θα αρνούνται να δεχθούν συνθήκες και αποφάσεις, που δεν σέβονται τον Θεό και τον άνθρωπο, θα είναι, δηλαδή, «ανθενωτικοί». Συγχρόνως, θα προβάλλουν την Ελληνορθόδοξη Παράδοσή μας, θα υπερασπίζονται την ταυτότητα του Έθνους μας και θα ομολογούν, με έργα και λόγια την Ορθοδοξία, σαν τον μοναδικό τρόπο ενώσεως λαών και ανθρώπων, με Θεό και μεταξύ τους.
Τεύχος 3, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 1999, σελ. 29-31)
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΕ ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΗ ΓΡΑΦΗ
Ποιά ἄραγε εἶναι ἡ βαθύτερη, εἰλικρινέστερη καί ἀντιπροσωπευτικότερη στάσις τοῦ Ὀρθοδόξου Ἑλλαδικοῦ Μοναχισμοῦ, ἀπέναντι στήν Ἑνωμένη Εὐρώπη; Πῶς βλέπουν οἱ ὀρθόδοξοι Μοναχοί τῆς πατρίδος μας τήν ἰδέα τῆς Εὐρωπαïκῆς ἑνότητος; Εἶναι φιλικοί ἤ ἐχθρικοί πρός τήν Εὐρώπη; Βλέπουν νά ἀπορρέουν ἀπό τήν Εὐρωπαïκή πραγματικότητα μόνον ὀφέλη, ἤ διακρίνουν μόνο δεινά; Εἶναι μήπως μισαλλόδοξοι, φανατικοί κατήγοροι τῶν Βρυξελλῶν ἤ ἤπιοι καί εἰρηνικοί ἀποδέκτες τῆς εὐρωπαïκῆς συμπροσπάθειας τῶν λαῶν; Εἶναι τέλος πάντων, «ἑνωτικοί», ἤ «ἀνθενωτικοί»;
Οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί, σάν γνήσιοι φορεῖς τοῦ ἀληθινά οἰκουμενικοῦ Ἑλληνορθοδόξου πνεύματος, δέν μποροῦν νά εἶναι ἐχθρικοί καί ἀρνητικοί πρός τήν Εὐρώπη. Δέν μποροῦν εὔκολα νά χαρακτηρισθοῦν «ἀντιευρωπαïστές». Ὅμως, οὔτε καί ἀντιθέτως, ὡς «εὐρωπαïστές». Οἱ Μοναχοί τῆς Ἑλλάδος, οὔτε ὑπεραισιόδοξοι θιασῶτες τῆς ἑνώσεως τῶν Κρατῶν τῆς Εὐρώπης εἶναι, ἀλλά οὔτε καί ἀπό ἐκείνους πού τήν φοβοῦνται καί τήν κατηγοροῦν.
Στό σημεῖο αὐτό ἀξίζει νά παρατηρήσουμε καί τό ἑξῆς. Οἱ Μοναχοί τοῦ τόπου μας, ζῶντας συνειδητά τήν οἰκουμενική διάστασιν τῆς Ὀρθοδοξίας, οὐσιαστικά ἀγκαλιάζουν μέ ἀγάπη τήν Εὐρώπη. Γιά τόν Ὀρθόδοξο Μοναχό ἀληθινή ἀγάπη γιά τόν Θεό σημαίνει καί ἀληθινή ἀγάπη γιά τόν συνάνθρωπον. Ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχός ἔχει πάντα κατά νοῦν τά λόγια τοῦ Ἀπ. Παύλου «οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδέ Ἕλλην... (Γαλ. γ,28)», ὑπό τήν σημερινήν βεβαίως ἐκδοχήν: «οὐκ ἔνι Ἄγγλος, οὐδέ Ἕλλην, οὐδέ Γάλλος, οὐδέ Γερμανός,...». Οἱ πάντες εἶναι ἀδελφοί, ἄξιοι ἀγάπης, σεβασμοῦ καί τιμῆς, ὄχι μόνο στήν Εὐρώπη, ἀλλά καί σέ ὅλο τόν κόσμο, ὅπου κι’ ἄν εὑρίσκωνται.
Ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχισμός, ἀνεπτυγμένος σέ θαυμαστό μέγεθος ἁρμονικῆς συσχετίσεως τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας βλέπει μέ αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα τήν κοινή προσπάθεια τῶν Εὐρωπαïκῶν λαῶν. Καί τοῦτο, ἔστω κι’ ἄν διατυπώνη δικαίως ἀντιρρήσεις καί διαφωνίες, γιά λαθεμένες ἐπιλογές τῆς κοινῆς εὐρωπαïκῆς πολιτικῆς (π.χ. σέ θέματα πού ἀφοροῦν τήν Ἑλλάδα καί τά Βαλκάνια), ἤ ἔστω κι’ ἄν καταγγέλλη εὔστοχα καί εὐθαρσῶς, ὑπόπτου προελεύσεως καί σκοπιμότητος συνθῆκες, τύπου Σένγκεν.
Καί ἐπειδή ἡ Συνθήκη Σένγκεν εἶναι ἀκόμα στήν ἐπικαιρότητα, ἀφοῦ ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας μας ἔχει ὁρίσει εἰδική ἐπιτροπή γιά νά μελετήση καλά τό θέμα «ΣΥΝΘΗΚΗ ΣΕΝΓΚΕΝ», ἄς μοῦ ἐπιτραπῆ νά ἀσχοληθῶ μέ αὐτό τό παράδειγμα, δηλαδή μέ τήν Συνθήκη τοῦ Σένγκεν, μέ τίς παρακάτω σκέψεις:
Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, νά μήν ἀνησυχοῦν καί νά μή προβληματίζονται οἱ Μοναχοί, ἀπό τή Συνθήκη τοῦ Σένγκεν, τή στιγμή πού καί τό ἴδιο τό Εὐρωπαïκό Κοινοβούλιο, ἐκφράζεται μέ δυσπιστία γι’ αὐτήν; Πληροφορούμεθα π.χ., γιά τήν Συνθήκη τοῦ Σένγκεν, ὅτι «ἡ Συμφωνία ἐφαρμογῆς καταρτίσθηκε ἐκτός τοῦ πλαισίου τῆς κοινοτικῆς διαδικασίας λήψης ἀποφάσεων». Πληροφορούμεθα, ἐπίσης, ὅτι «ἡ ἐπιτροπή δέν ὑπόκειται σέ ὁποιαδήποτε μορφή κοινοβουλευτικοῦ ἐλέγχου, οὔτε λογοδοτεῖ ἀπό πολιτική καί νομική ἄποψη».
Ἐπίσης, μέ τό ψήφισμα τοῦ Εὐρωπαïκοῦ Κοινοβουλίου ὑπ’ ἀριθμ. Λ-336/92 καλοῦνται «τά ἐθνικά κοινοβούλια νά λάβουν ὑπόψη τους τίς ἀμφιβολίες τοῦ Εὐρωπαïκοῦ Κοινοβουλίου σχετικά μέ τή Σύμβαση ἐφαρμογῆς τοῦ Σένγκεν».
Στό ἴδιο ψήφισμα ὁμολογεῖται καί ἀποκαλύπτεται, γιά τό κέντρο ἐφαρμογῆς τῆς Σύνθηκης Σένγκεν, ὅτι δέν ὑπάρχει δυνατότητα γιά «ἐλάχιστη ἄσκηση δημοκρατικοῦ ἐλέγχου».
Σέ ἄλλο ψήφισμα τοῦ 1995 ἀποκαλύπτεται ὅτι ἡ ἐκτελεστική ἐπιτροπή τῆς Συμφωνίας Σένγκεν εἶναι «χωρίς πραγματικό ἔλεγχο οὔτε τοῦ Εὐρωπαïκοῦ Κοινοβουλίου, οὔτε τῶν Ἐθνικῶν Κοινοβουλίων».
Σέ ἐφετινή ἔκθεση τοῦ Εὐρωκοινοβολίου, ἐκφράζεται ἡ λύπη «ὅτι ἐξ’ αἰτίας τῶν Συμφωνιῶν τοῦ Σένγκεν δημιουργοῦνται νέες διακρίσεις μεταξύ πολιτῶν τῆς Ἕνωσης».
Καί ἐρωτοῦμε: Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, νά συμφωνήσουν καί νά σιωπήσουν οἱ Μοναχοί, ὅταν διακεκριμένοι Εὐρωπαῖοι ἐνημερώνουν, ὅτι «ἡ Σύμβαση τῆς Σένγκεν δέν παρέχει ἐπαρκῆ ἐχέγγυα γιά τούς κοινοβουλευτικούς καί δικαστικούς ἐλέγχους» καί ὅτι «ἡ παρακολούθηση τῆς ἐφαρμογῆς της, ὅσο καί ἡ νομική προστασία τῶν πολιτῶν εἶναι ἀνεπαρκῆς»; («Συνθήκη Σένγκεν καί Ἠλεκτρονικές ταυτότητες», Ἔκδοση Ἱ. Μονῶν Ἁγίων Μετεώρων 1997, σελ. 8-9).
Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, νά συμφωνήσουν οἱ Μοναχοί, ὅταν βλέπουν ὅτι τό Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος κινδυνεύει στήν πράξη, νά ἀνατραπῆ ἀπό τή Συνθήκη Σένγκεν καί ὅτι θεμελιώδη ἄρθρα του ὅπως «ἡ ἰδιωτική καί οἰκογενειακή ζωή τοῦ ἀτόμου εἶναι ἀπαραβίαστη» (Ἄρθρο 9.1β) καί «ὁ σεβασμός καί ἡ προστασία τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦν τήν πρωταρχική ὑποχρέωση τῆς Πολιτείας» (Ἄρθρο 2.παρ.1), θά χάσουν τήν προστατευτική γιά τόν πολίτη ἰσχύ τους; Εἶναι δυνατόν νά ἡσυχάζουν ὅταν βλέπουν 158 Ἕλληνες Βουλευτές, νά ἀντιμετωπίζουν ἀρνητικά ἤ νά δέχωνται μέ πολύ σκεπτικισμό τή Συνθήκη τοῦ Σένγκεν; (Στήν Ἑλληνική Βουλή ψήφισαν 142 θετικά, 80 κατά καί 78 ἦσαν ἀπόντες).
Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, νά μήν ἀνησυχοῦν οἱ Μοναχοί, ὅταν βλέπουν νά δημιουργῆται, στήν Εὐρώπη, μέ τήν Συνθήκη Σένγκεν, ἕνα ἀνώνυμο καί μυστικό πανίσχυρο κέντρο ἐξουσίας, πού εἶναι πάνω ἀπό τίς κυβερνήσεις τῶν χωρῶν, ἀλλά καί πάνω ἀπό αὐτό τό Εὐρωκοινοβούλιο; Ποιός θά κυβερνάη, λοιπόν, τήν Εὐρώπη;
Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, νά δεχθοῦν οἱ Μοναχοί, μέ στωïκή ἀπάθεια, αὐτήν τήν ὕποπτη ὑπερεξουσία, πού δέν δίνει λογαριασμό σέ κανένα, ἀλλά πού ἔχει ἐν τούτοις τό ἀσύδοτο δικαίωμα νά φακελλώνη ἠλεκτρονικά τούς Εὐρωπαίους πολίτες, σάν νά πρόκειται γιά δικτατορία;
Εἶναι δυνατόν, ἄραγε, ἄκριτα νά δεχθοῦν τήν Συνθήκη Σένγκεν οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί πού εἶναι κι’ αὐτοί Εὐρωπαῖοι πολίτες, ὅταν τόσοι πολλοί καί σημαντικοί ἄνθρωποι τῆς Εὐρώπης, ἀμφιβάλλουν γιά τήν ποιότητα τῆς Συνθήκης Σένγκεν;
Εἶναι δυνατόν, νά μήν ἐρωτοῦν μέ ἀνησυχία, γιά τό ποιοί πανίσχυροι κρύβονται πίσω της, ὥστε νά μποροῦν νά παρακάμπτουν καί τίς ἐθνικές κυβερνήσεις, ἀλλά καί αὐτό τό Εὐρωκοινοβούλιο;
Ἐξέλιπε, ἄραγε, γιά τήν Εὐρώπη, ὁριστικά, ὁ κίνδυνος ἐμφανίσεως κάποιου ὑπερφίαλου δικτάτορα, σάν τόν Χίτλερ καί τόν Μουσολίνι, πού θά ἤθελε νά ἐλέγχη πολιτικοστρατιωτικά τήν Εὐρώπη, χρησιμοποιῶντας καί τίς πολύτιμες ἠλεκτρονικές πληροφορίες πού συγκεντρώνει ἤδη ἡ Συνθήκη Σένγκεν, γιά τήν προσωπική ζωή τῶν πολιτῶν;
Πῶς θά ἀποκλεισθῆ ἐπιτυχῶς ἡ πρόσβασις στά ἀρχεῖα τῆς Σένγκεν, τῶν νεοφασιστῶν, τῶν νεοναζιστῶν, τῶν ρατσιστῶν καί ἄλλων ἐπικινδύνων ὁμάδων καί ἀνθρώπων, πού θεωρητικά καί πρακτικά στοχεύουν ὄχι στήν ἕνωσιν ἀλλά στή διάλυσιν καί στήν καταστροφή τῆς Εὐρώπης; Μήπως, ἄραγε, μέ τήν Συνθήκη Σένγκεν, ἔχουμε τήν τερατογένεση ἑνός ἀπανθρώπου καί ὁλοκληρωτικοῦ ὑπερκράτους;
Τά ἐρωτήματα ὅμως εἶναι πολλά γύρω ἀπό τήν Σένγκεν.Οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί δέν φοβοῦνται τήν Ἑνωμένη Εὐρώπη, οὔτε ἀπεύχονται τήν εἰρηνική συμβίωσιν τῶν Εὐρωπαίων. Καί τοῦτο, διότι περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο μέλος τῆς Ἑλληνικῆς καί Εὐρωπαïκῆς κοινωνίας, οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί πιστεύουν στήν ΕΝΩΣΗ. Στήν ἀληθινή ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν συνάνθρωπο καί τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεόν. Ἐκτός τοῦ ὅτι προσεύχονται συνεχῶς «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» (Θ. Λειτουργία), πραγματώνουν συνεχῶς λίαν ἐπιτυχῶς τήν ἕνωση, στήν καθημερινή πράξη καί ζωή, μέ τήν φιλοξενία, τήν διακονία καί γενικά τήν αὐθόρμητη ἀγάπη πρός τούς Εὐρωπαίους ἐπισκέπτες τῶν ἑλληνικῶν Μοναστηριῶν, μένοντας ὅμως, πάντα πιστοί στήν Ὀρθοδοξία καί μή ἀποδεχόμενοι τίς αἱρέσεις τῆς Εὐρώπης.
Ἀπόδειξις τοῦ ὅτι, οἱ Μοναχοί δέν φοβοῦνται τήν συναδέλφωση καί κοινή πορεία τῶν Εὐρωπαίων, εἶναι καί τό ὅτι στά Μοναστήρια μας, ζοῦν μαζί Μοναχοί ἀπό διάφορες Εὐρωπαïκές χῶρες. Καί ἀπό τόν πλούσιο Βορρᾶ καί ἀπό τόν φτωχό Νότο. Ἀπό τήν ἀνεπτυγμένη Δυτική, ἕως τήν ἀναπτυσσόμενη Ἀνατολική Εὐρώπη. Στό Ἅγιον Ὄρος, π.χ. δέν ὑπάρχει ἡ διάκρισις σέ Εὐρώπη δύο, ἤ καί «πολλαπλῶν ταχυτήτων». Καί ζοῦν οἱ Μοναχοί μέ θαυμαστή ἀγάπη καί σεβασμό, ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλον. Ἑνωμένοι πραγματικά καί μέ τό Θεό καί μεταξύ τους. Ἐάν, λοιπόν, ὑπάρχη στήν Εὐρώπη ἕνας χῶρος, ὅπου οἱ ἄνθρωποι εἶναι ἀληθινά ἑνωμένοι, χωρίς ἀνισότητες καί διακρίσεις, αὐτός εἶναι τά Ὀρθόδοξα Μοναστήρια. Ἔτσι οἱ Μοναχοί ἀποδεικνύουν μέ τή ζωή τους, ὅτι ἡ Ἕνωσις τῆς Εὐρώπης δέν εἶναι οὐτοπία, ἀλλά μπορεῖ νά ἐπιτευχθῆ, μέ κάποιες ὅμως, σοβαρές προüποθέσεις.
Καί κάτι ἀκόμη. Οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί, ζῶντας στό Μοναστήρι τήν κοινοβιακή ζωή, γνωρίζουν τό μυστικό τῆς ἐπιτυχίας τῆς ἑνώσεως. Γνωρίζουν, ὅτι δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρξη ἀληθινή ἕνωσις, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ ἰδιοτέλεια καί τό κακῶς νοούμενο συμφέρον. Δέν ὑφίσταται ἕνωσις, ὅταν τά μέλη ἑνός συνόλου, ἀγωνίζονται νά διασφαλίσουν τά συμφέροντά τους σέ βάρος τῶν ἄλλων. Εἶναι δέ σχεδόν αὐτονόητο, ὅτι οἱ Μοναχοί, περιβεβλημένοι ἑκούσια τήν φτώχεια καί τήν στέρηση καί ζῶντας μέ κοινοκτημοσύνη καί ἄσκησιν, εἶναι στήν Εὐρώπη μέ τό μέρος τῶν φτωχῶν, τῶν ἀστέγων, τῶν ἀνέργων, καί γενικά ὅλων τῶν ταλαιπωρημένων καί δεινοπαθούντων ἀνθρώπων αὐτῆς τῆς ὑπερήφανης καί πολλές φορές ἀλαζονικῆς Ἠπείρου.
Ἐκπαιδευμένοι οἱ Μοναχοί, στή γνήσια κοινωνικότητα, διδάσκουν ἔμπρακτα, ὅτι ἡ ἐπιτυχία τῆς ἑνώσεως κρύβεται στή θυσία καί στήν ἀγάπη, στό σεβασμό καί στή διακονία τοῦ ἄλλου καί ὄχι στήν ἐπικράτηση τοῦ νόμου τοῦ ἰσχυροτέρου. Ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχισμός μέ τά ἄριστα ὀργανωμένα Κοινόβιά του, διδάσκει μέ σοφία καί πεῖρα, ὅτι ἡ «ἕνωσις» δέν εἶναι θέμα διπλωματίας, ἀλλά ἀποτέλεσμα εἰλικρινῶν διανθρωπίνων σχέσεων. Ἐπίσης διαπιστώνει μέ ρεαλισμό, ὅτι δέν γίνεται ἐπιτυχημένη ἕνωσις τῶν χωρῶν - μελῶν τῆς Εὐρώπης, μέ ἐπιβολή τῶν ἰσχυρῶν, μέ ἐξουδένωση τῶν ἀδυνάτων, μέ ὁλοκληρωτικές τακτικές, μέ ἰσοπεδωτικά μέσα. Τήν ἕνωσιν ἐξασφαλίζει, ἡ ἀλληλεγγύη, ἡ ἰσότητα, ἡ ἰσοτιμία, ἡ φιλαδελφία καί πρό πάντων ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου.
Γιά τόν Μοναχισμό, ΕΝΩΣΙΣ δέν σημαίνει κατ’ ἀνάγκην σύγχυσις, συγκρητισμός, συνονθύλευμα ἀνθρώπων, λαῶν, πολιτισμῶν, σέ μιά ἑνιαία ἴσως, ἀλλά ἀπρόσωπη, πολτοποιημένη μάζα, πού μόνο ἕνωσις δέν εἶναι. Ἡ Ἑνωμένη Εὐρώπη, γιά νά εἶναι ἀληθινή, χρειάζεται νά γίνη μέ σεβασμό στίς ἰδιαιτερότητες κάθε λαοῦ:
τίς ἐθνικές, τίς πολιτικές, τίς οἰκονομικές, τίς θρησκευτικές, τίς πολιτιστικές, κ.λ.π.
Οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί θέλουν μίαν Ἑνωμένη Εὐρώπη, ὅπου θά κυριαρχῆ ἡ κατανόησις, ἡ συμπάθεια, ἡ ἀγάπη, ἡ καλωσύνη, τό δίκαιο, ἡ νομιμότητα, ἡ συνεργασία λαῶν καί ἀνθρώπων. Μιά Εὐρώπη, δηλαδή, ὅπου δέν θά μπορῆ νά ἰσχύη κανένας οἰκονομικός, στρατιωτικός, πολιτικός, θρησκευτικός, πολιτιστικός ἤ ὁποιοσδήποτε ἄλλος ἰμπεριαλισμός. Οἱ Μοναχοί τῆς Ἑλλάδος ἐπιθυμοῦν νά δοῦν μίαν Εὐρωπαïκή κοινωνία, ὅπου μικροί καί μεγάλοι, λαοί καί ἄνθρωποι, δέν θά ἀγωνίζωνται μέ πάθος, νά κατοχυρώσουν μέ θεμιτά ἤ ἀθέμιτα μέσα, τά ὅποια πρωτεῖα τους (ἐθνικά, οἰκονομικά, στρατιωτικά, πολιτικά, θρησκευτικά κ. ἄ.) ἀλλά θά τά μοιράζονται μέ τούς ἰσότιμους ἑταίρους τους.
Πρωτίστως, οἱ Μοναχοί θέλουν νά δοῦν μιά Εὐρώπη, ΝΑ ΕΙΝΑΙ ἀληθινά χριστιανική καί ὄχι μόνο νά καυχᾶται ὅτι εἶναι χριστιανική.Ὄχι νά ὑποκρίνεται χριστιανισμό καί νά ζῆ ὑλιστικά, ἀλλά ἡ πολιτική της θεωρία καί πρᾶξις νά εἶναι σύμφωνη μέ τό Εὐαγγέλιο. Μιά Εὐρώπη, στήν ὁποία κανένας ὁλοκληρωτισμός, φασισμός, ναζισμός, σταλινισμός, κομμουνισμός, καπιταλισμός, ρατσισμός, φαρισαïσμός, ἀναρχισμός, ἐθνικισμός, φανατισμός, δέν θά μπορῆ νά ὑπάρξη. Μιά Εὐρώπη, πού θά δίνη καλό παράδειγμα συμπόνοιας καί βοήθειας πρός τόν ἄνθρωπο, σέ ὁλόκληρη τή γῆ.
Οἱ Ὀρθόδοξοι Μοναχοί, λοιπόν, σέ μιά ἀληθινά Ἑνωμένη Εὐρώπη, θά λένε ΝΑΙ. Θά εἶναι μέ ἄλλα λόγια «ἑνωτικοί», φίλοι γνήσιοι καί εἰλικρινεῖς τῆς Ἑνωμένης Εὐρώπης.
Ὅμως σέ ψευδοένωση τῆς Εὐρώπης, θά λένε μέ θάρρος καί παρρησία, πάντα ΟΧΙ. Θά ἀσκοῦν κριτικό λόγο, θά καταγγέλουν τά σκοτεινά παρασκήνια, θά διαμαρτύρωνται ἐναντίον ὁλοκληρωτικῶν μεθόδων, θά ἀρνοῦνται νά δεχθοῦν συνθῆκες καί ἀποφάσεις, πού δέν σέβονται τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο, θά εἶναι, δηλαδή, «ἀνθενωτικοί». Συγχρόνως, θά προβάλλουν τήν Ἑλληνορθόδοξη Παράδοσή μας, θά ὑπερασπίζονται τήν ταυτότητα τοῦ Ἔθνους μας καί θά ὁμολογοῦν, μέ ἔργα καί λόγια τήν Ὀρθοδοξία, σάν τόν μοναδικό τρόπο ἑνώσεως λαῶν καί ἀνθρώπων, μέ Θεό καί μεταξύ τους.
Τεῦχος 3, Ὀκτώβριος-Δεκέμβριος 1999, σελ. 29-31)