Μάξιμος ο Ομολογητής, Όσιος * - 21/1
ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ, ΟΣΙΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Ος αν ομολογήσει ότι Ιησούς έστιν ο υιός του Θεού, ο Θεός εν αύτω μένει και αυτός εν τω Θεώ». (Α’ Ιωάν. δ’, 15).
Δηλαδή, όποιος ομολογήσει με όλες του τις δυνάμεις ότι ο Ιησούς είναι ο ενανθρωπήσας Υιός του Θεού, ο Θεός μένει μέσα σ’ αυτόν και αυτός μέσα στη χάρη του Θεού.
Ένας τέτοιος ομολογητής υπήρξε και ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, τον οποίο γιορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας.
Ο Άγιος Μάξιμος ανέβηκε στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα και τα εγκατέλειψε για να γίνη μοναχός.
Είναι από κείνους τους ανθρώπους του Θεού, που εθυσίασαν τα πάντα, έχοντας μέσα τους την θείαν αγάπην. Ταιριάζουν σ’ αυτόν τον ίδιο τα δικά του λόγια·
«Εκείνο που αγαπά κανείς, σ’ αυτό και είναι προσηλωμένος και καταφρονεί όλα όσα τον εμποδίζουν από αυτό, για να μην το στερηθεί. Και εκείνος που αγαπά το Θεό, καλλιεργεί την καθαρή προσευχή, και κάθε πάθος που τον εμποδίζει από την αγάπη του αυτή, το αποδιώχνει από μέσα του».
Τέτοια παραδείγματα πνευματικής φιλοσοφίας και αγνότητος βίου δεν έχει να επιδείξη ο κόσμος έξω από τον Χριστιανισμό.
Εκεί υπάρχουν κάποιες αρετές, μα δίχως ρίζα.
Έξω από την Εκκλησία κι όπου υπάρχει αρετή, είναι "λάμπουσα κακία".
O Άγιος Mάξιμος ο Oμολογητής, γεννήθηκε στην Kωνσταντινούπολη την βασιλίδα των Πόλεων, στα τέλη του 6ου αιώνα γύρω στο 580 μ.X. από ευγενείς και ευσεβείς γονείς.
Aπό μικρό παιδί αγαπούσε πολύ τον Θεό. Οι γονείς του, λόγω του ότι ήταν πολύ εύποροι, φρόντισαν και του έδωσαν πλούσια παιδεία.
Ο Άγιος Μάξιμος σπούδασε πολλές επιστήμες, όπως ρητορική, φιλοσοφία, γραμματική, μουσική, ποίηση και άλλες πολλές τέχνες της εποχής εκείνης.
Τόσο πολύ δε διαδόθηκε η φήμη του, τα χαρίσματά του, το τάλαντό του, η ρητορεία του, τα γραπτά του, η ευσέβειά του και γενικά η όλη προσωπικότητα του Aγίου Mαξίμου, όπου γρήγορα ο βασιλεύς Hράκλειος, που ήταν Αυτοκράτορας την εποχή εκείνη, τον συμπάθησε, τον αγάπησε και τον πήρε κοντά του για να τον έχει ως αρχιγραμματέα του και σύμβουλό του, στα διάφορα θέματα του.
Την εποχή εκείνη προέκυψε μία φοβερή αίρεση, η αίρεση των Μονοθελητών και Μονοενεργητών.
Ο Άγιος Μάξιμος αφήνει τις λαμπρότητες των ανακτόρων και γίνεται μοναχός, πολεμώντας παντοιοτρόπως τη σατανική αυτή αίρεση.
Στον αγώνα του αυτό βρίσκει πολλά εμπόδια, απ΄ όλο σχεδόν τον εκκλησιαστικό και πολιτικό χώρο, ακόμη και από αυτούς τους ίδιους τους Αιρετικούς Πατριάρχες και Αυτοκράτορες, που υποστήριζαν τους Μονοθελητές.
Μάλιστα, έφτασαν στο σημείο με μια ψευτοσύνοδο τους, να καταδικάσουν τον όσιο, ως αιρετικό, να τον αφορίσουν αλλά και να τον αναθεματίσουν(!) ενώ στην συνέχεια τον παραδίδουν στον Έπαρχο της πόλης, για να τιμωρηθεί σκληρά και παραδειγματικά.
Αφού βασανίζεται και μαστιγώνεται σκληρά με πολλούς και διαφόρους τρόπους στο τέλος του κόβουν τη γλώσσα και το δεξί χέρι.
Η θέα όμως, του άγλωσσου πλέον στόματος, θα ήταν η ευγλωττότερη και φλογερώτερη υπόμνηση της αφοσίωσης που χρωστούν όλοι να έχουν στην ιερή αλήθεια της Ορθοδοξίας.
Πεθαίνει εξόριστος στη Λαζική το 662 μ.Χ.
Σημείωσις:
Περισσότερα για την ζωή, το έργο, τους κόπους και τον Τιτάνειο αγώνα του Αγίου Μαξίμου εναντίον των αιρετικών, μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ...
Απολυτίκιον. Ήχος πλ. δ’.
Ορθοδοξίας οδηγέ, ευσεβείας Διδάσκαλε και σεμνότητος, της Οικουμένης ο φωστήρ, των Μοναζόντων θεόπνευστον εγκαλλώπισμα, Μάξιμε σοφέ, ταις διδαχαίς σου πάντας εφώτισας, λύρα του Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Έτερον Απολυτίκιον.
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τη επομβρία, ρείθρα έβλυσας, τη Εκκλησία, υπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε, θεολογών δε του Λόγου την κένωσιν, ομολογίας αγώσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Κοντάκιον.
Ήχος πλ. δ’. Τη υπερμάχω.
Τον της Τριάδος εραστήν και Μέγαν Μάξιμον, τον εκδιδάξαντα τρανώς πίστιν την ένθεον, του δοξάζειν τον Χριστόν, εν δύο φύσεσι, θελήσεσί τε και ενεργείαις υπάρχοντα, επαξίως εν ωδαίς πιστοί τιμήσωμεν, ανακράζοντες· Χαίρε κήρυξ της Πίστεως.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ευσεβείας στήλη λαμπρά, και θεολογίας, επιστήμων θεοειδής, χαίροις ορθοδόξων δογμάτων μυστογράφε, Μάξιμε θεηγόρε, σοφίας τρόφιμε.
Ἀπολυτίκιον.
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπομβρία, ρεῖθρα ἔβλυσας, τῇ Ἐκκλησία, ὑπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε, θεολογῶν δέ τοῦ Λόγου τήν κένωσιν, ὁμολογίας ἀγῶσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καί σεμνότητος, τῆς Οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Μάξιμε σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Κοντάκιον.
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τόν τῆς Τριάδος ἐραστήν καί Μέγαν Μάξιμον, τόν ἐκδιδάξαντα τρανῶς πίστιν τήν ἔνθεον, τοῦ δοξάζειν τόν Χριστόν, ἐν δύο φύσεσι, θελήσεσί τε καί ἐνεργείαις ὑπάρχοντα, ἐπαξίως ἐν ὠδαῖς πιστοί τιμήσωμεν, ἀνακράζοντες· Χαῖρε κῆρυξ τῆς Πίστεως.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις εὐσεβείας στήλη λαμπρά, καί θεολογίας, ἐπιστήμων θεοειδής, χαίροις ὀρθοδόξων δογμάτων μυστογράφε, Μάξιμε θεηγόρε, σοφίας τρόφιμε.
Τω αυτώ μηνί ΚΑ΄
Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Μαξίμου του Ομολογητού
Oύτος ο Άγιος ήτον κατά τους χρόνους Κώνσταντος, του πατρός μεν Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου, εγγόνου δε όντος Hρακλείου, εν έτει χογ΄ [673]. Eπειδή δε ετιμήθη από τους βασιλείς με μεγάλας τιμάς, και εφάνη ικανός εις τας πολιτικάς διοικήσεις, τόσον διά την σοφίαν και λόγον του, όσον και διά τον τρόπον και αγαθήν του προαίρεσιν, μάλιστα δε διά την σύνεσιν, οπού είχεν εκ της πολυκαιρίας εις το να συμβουλεύη καλώς τα πρακτέα. Διά ταύτα λέγω, πάντα, ανεβιβάσθη εις το αξίωμα του πρωτοασηκρήτου, και έγινε συγκοινωνός εις τας βουλάς των βασιλέων. Eπειδή δε η πονηρά και αιρετική δόξα των μίαν θέλησιν επί Xριστού φρονούντων ανοήτως και δυσσεβώς, τω τότε καιρώ επεκράτει, οι οποίοι, διά της αιρέσεως ταύτης αναιρούσαν τας δύω φύσεις του Χριστού, διά τούτο επροτίθεντο εις τα παζάρια και εις τας Eκκλησίας διατάγματα και ορισμοί βασιλικοί, οίτινες εδεφένδευον και εστερέοναν την αίρεσιν ταύτην. Τότε λοιπόν ο φερωνύμως μέγιστος ούτος Μάξιμος (Μάξιμος γαρ λατινικά θέλει να ειπή μέγιστος) δεν υπέφερε να συγκοινωνή με την δυσσέβειαν των δυσσεβών. Όθεν αφήσας τας βασιλικάς τιμάς, και τας κοσμικάς εξουσίας, επροτίμησε καλλίτερα να ήναι παρερριμμένος εις τον οίκον του Θεού, παρά να κατοική εις τα σκηνώματα των αμαρτωλών, ως λέγει ο Δαβίδ. Και πηγαίνωντας εις το Μοναστήριον το ευρισκόμενον εις την Χρυσόπολιν, ήτοι εις το νυν λεγόμενον Σκούταρι, εκούρευσε τα μαλλία της κεφαλής, και έγινε Μοναχός. Ύστερον δε έγινε και Hγούμενος του ιδίου Μοναστηρίου.
Έπειτα πυρποληθείς από τον θεϊκόν ζήλον, πηγαίνει εις την παλαιάν Ρώμην, και πείθει τον μακαριώτατον Πάπαν Μαρτίνον, να αθροίση τοπικήν Σύνοδον, και να αναθεματίση τους αρχηγούς των Μονοθελητών. Ου μόνον δε τούτο το γενναίον έργον εποίησεν ο τρισόλβιος, αλλά και λόγους και επιστολάς συνέγραψεν, ελέγχων τους ούτω φρονούντας αιρετικούς, και βεβαιόνωντας με συλλογιστικάς αποδείξεις, και με γραφικάς μαρτυρίας, την ακρίβειαν της Ορθοδόξου ημών πίστεως, τα οποία έστειλεν εις διάφορα μέρη και Eκκλησίας της οικουμένης.
Όταν δε εγύρισεν από την Pώμην εις Κωνσταντινούπολιν, ως υπεύθυνος κατακρίνεται ομού με τους δύω μαθητάς του Aναστασίους καλουμένους, από την βασιλικήν σύγκλητον των αρχόντων, η οποία εσυμφώνει εις την αίρεσιν του βασιλέως. Όθεν επειδή ο Άγιος έβλεπεν, ότι όλοι επείθοντο εις το φρόνημα του βασιλέως, διά τούτο, όχι μόνον αυτός αντιστάθη εις αυτούς, αλλά και τους άλλους εκίνησε διά να τους αντισταθούν, πείθωντας αυτούς να φρονούν τα εναντίον των Μονοθελητών, διά μέσου των σοφών του επιστολών. Διά ταύτα λοιπόν πέμπεται εξόριστος εις μίαν φυλακήν κατά το μέρος της Θράκης. Eπειδή δε επέμενεν εις την Oρθοδοξίαν της πίστεως, τούτου χάριν έκοψαν την χείρα και την γλώσσαν του. Και από εκεί τον έπεμψαν εξόριστον εις την των Λαζών χώραν, και εκεί μένωντας τρεις χρόνους, και μόνος του υπηρετών εις τας εδικάς του χρείας, έγινε πλήρης ημερών. Ολίγον δε ασθενήσας, ανεπαύθη εν Κυρίω, και ενταφιάσθη εις το εκεί Μοναστήριον του Aγίου Aρσενίου, ενεργώντας καθ’ εκάστην ημέραν πολλά θαυμάσια.
Λέγουσι δε, ότι και αφ’ ου έκοψαν την ιεράν γλώσσαν του, απεκατεστάθη πάλιν αυτή παρά Θεού υγιής, ως το πρότερον. Όθεν και ελάλει τρανώς και καθαρώς με αυτήν, έως ήτον εις την παρούσαν ζωήν. Aπό τους δύω δε μαθητάς του τους ονομαζομένους Aναστασίους, του μεν μεγαλιτέρου κατά την ηλικίαν Aναστασίου, έκοψαν την γλώσσαν και την χείρα, παρομοίως ως και του διδασκάλου του, και εξώρισαν αυτόν εις μακρινόν τόπον. O δε νεώτερος Aναστάσιος επέμφθη και αυτός εξόριστος εις ένα κάστρον της Θράκης, και εκεί τελειώσας την ζωήν, ανεπαύθη εν Κυρίω. (Τον κατά πλάτος Βίον αυτού όρα εις τον Nέον Παράδεισον1.)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. H μετάθεσις δε των λειψάνων του Aγίου τούτου Μαξίμου εορτάζεται κατά την δεκάτην τρίτην Αυγούστου. Όρα και εις την εικοστήν του Σεπτεμβρίου, όπου ο Άγιος ούτος Μάξιμος εορτάζεται μετά του Aγίου Μαρτίνου, και μετά των μαθητών του δύω Aναστασίων, και Θεοδώρου, και Ευπρεπίου. Σημείωσαι, ότι ελληνικός λόγος προς τον Άγιον Μάξιμον σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη Ιερά Μονή των Ιβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Και πάντων μεν των κατά Θεόν πολιτευσαμένων». Ομοίως και ο ελληνικός Βίος αυτού, ου η αρχή· «Ηρακλείου των σκήπτρων της Ρωμαϊκής».
(Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)