Ναούμ ο Προφήτης * - 1/12
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΝΑΟΥΜ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Έβδομος στη σειρά των δώδεκα "ελασσόνων" Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης είναι Προφήτης Ναούμ, του οποίου η Εκκλησία σήμερα γιορτάζει την μνήμη.
Το βιβλίο του, από τρία μόνο κεφάλαια, είναι σχεδόν όλο προφητεία για την καταστροφή της πόλεως Νινευή.
Τα λόγια της προφητείας του Ναούμ μας θυμίζουν γεγονότα των ημερών μας, όσες είδαμε φοβερές πολεμικές καταστροφές και ταπεινώσεις λαών, που ξεσηκώθηκαν να εξανδραποδίσουν τον κόσμο.
Μέσα στα γεγονότα αυτά, και τότε στην εποχή του Προφήτου Ναούμ και τώρα στην εποχή την δική μας, πάντα με τον ίδιο τρόπο αποκαλύπτεται η οργή και η δικαιοσύνη του Θεού προς τους ασεβείς και τους υβριστάς, και πάλι η χρηστότης κι η προστασία του σε κείνους, που κάτω από την καταδυνάστευση και τη σκλαβιά ελπίζουν σ’ αυτόν.
«Θεός ζηλωτής και εκδικών Κύριος τους εχθρούς αυτού...».
Αλλά και «χρηστός Κύριος τοις υπομένουσιν αυτόν εν ημέρα θλίψεως».
Ο Προφήτης Ναούμ είναι ένας από τους δώδεκα "μικρούς" λεγόμενους Προφήτες.
Έζησε τον 7ο αιώνα προ Χριστού και ήταν από τη φυλή του Συμεών.
Πατρίδα είχε την Ελκεσέμ, γι’ αυτό ονομάστηκε και Ναούμ ο Ελκεσαίος.
Το βιβλίο της προφητείας του αποτελείται από τρία μικρά κεφάλαια και αφορά την τύχη της πόλης Νινευή.
Στο Α’ κεφάλαιο, υμνεί το Θεό.
Στο Β’ κεφάλαιο, προαναγγέλλει τον όλεθρο της Νινευή με τα άρματά της, τους Ιππείς και τους θησαυρούς της.
Στο Γ’ κεφάλαιο, χαρακτηρίζει τη Νινευή σαν πόλη των αιμάτων, του ψεύδους, της μεγάλης αδικίας και πορνείας.
Ας δούμε, όμως, τι λέει για τους αμαρτωλούς ανθρώπους τέτοιας πόλης, και τι γι’ αυτούς που είναι κοντά στον Κύριο:
«Χρηστός Κύριος τοις υπομένουσιν αυτόν εν ημέρα θλίψεως και γινώσκων τους ευλαβουμένους αυτόν και εν κατακλυσμοί πορείας συντέλειαν ποιήσεται τους επεγειρομένους, και τους εχθρούς αυτού διώξεται σκότος». (Ναούμ, Α’, 7-8)
Δηλαδή,
"Ο Κύριος είναι ευεργετικός για εκείνους που μένουν κοντά Του στις ημέρες των θλίψεων τους. Γνωρίζει ο Κύριος και περιβάλλει με συμπάθεια εκείνους που Τον σέβονται. Εναντίον όμως των αμαρτωλών, που αλαζονικά με κάθε είδους αμαρτία εγείρονται εναντίον Του, θα ορμήσει σαν κατακλυσμός για να τους εξαφανίσει τελείως. Θα καταδιώξει τους εχθρούς Του και θα τους κυριεύσει το σκοτάδι του θανάτου".
Ο Προφήτης Ναούμ πέθανε ειρηνικά και τάφηκε στον τόπο των Πατέρων του.
Απολυτίκιον.
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Νόμω έλαμψας, προαναγγέλλων, τας της χάριτος, Ναούμ Προφήτα, ομωνύμως παρακλήσεις εν Πνεύματι· δι’ ων ο Λόγος ουσίαν την βρότειον, επιφανείς τοις ανθρώποις κατηύφρανεν, όθεν πρέσβευε, Τριάδι τη πανοικτίρμονι, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Κοντάκιον.
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς πυρσὸς ἀκοίμητος Ναοὺμ Προφῆτα, φρυκτωρεῖς ἐν πέρασι, δι’ αἰνιγμάτων ἱερῶν, τὴν τῶν μελλόντων ἀλήθειαν, ὧν τὰς ἐκβάσεις ὁρῶντες τιμῶμέν σε.
Μεγαλυνάριον.
Φρόνημα οὐράνιον αἰσχηκώς, οὐρανίου δόξης, ἐχρημάτισας θεωρός, βίῳ τε τὸν λόγον, Ναοὺμ ἐπισημαίνων· διὸ σὲ ὡς Προφήτην, θεῖον γεραίρομεν.
Eις την A΄, μνήμη του Aγίου Προφήτου Nαούμ
Oύτος ήτον από Eλκεσέμ πέραν εις Bατταρείμ, καταγόμενος από την φυλήν του Συμεών, και ακμάσας προ Xριστού έτη χμ΄ (640). Ύστερον δε από τον Προφήτην Iωνάν επροφήτευσε και έδωκε σημείον διά την πόλιν Nινευΐ, ήγουν ότι αυτή θέλει αφανισθή από γλυκά νερά, και από φωτίαν υπόγειον. H οποία προφητεία του αύτη επληρώθη και διά των έργων. Διότι η λίμνη, οπού ευρίσκετο τριγύρω εις την Nινευΐ, πλημμυρήσασα από σεισμόν, κατεπόντισεν αυτήν. Aλλά και η φωτία ερχομένη από την έρημον, κατέκαυσε το υψηλότερον μέρος της πόλεως. Tαύτα προφητεύσας εναντίον της Nινευΐ, και συγγράψας την προφητικήν του βίβλον, την εις τρία κεφάλαια διηρημένην, απέθανεν εν ειρήνη και ετάφη εις την εδικήν του γην. Eρμηνεύεται δε Nαούμ ανάπαυσις, ή παράκλησις εγώ πάσιν, ή φρόνημα, ή υπόληψις1.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. Περί του Προφήτου Nαούμ ταύτα γράφει Aλέξανδρος ο Mαυροκορδάτος εις τα Iουδαϊκά. Ότι δηλαδή αυτός ήτον κατά τους χρόνους Σεδεκίου βασιλέως της Iερουσαλήμ καταγόμενος εκ της Bιγαβάρ της εν Γαλιλαία, ακμάσας μετά την καταστροφήν της Σαμαρείας. Kαι ότι επειδή οι Nινευίται αφ’ ου μετενόησαν επί του Iωνά, πάλιν έπεσον εις τας προτέρας αμαρτίας, διά τούτο τας τιμωρίας, οπού ο Θεός δεν έδωκε τότε εις αυτούς διά την μετάνοιαν, αυτάς τας ιδίας επαραχώρησε να λάβουν ύστερον διά την κακίαν. Όθεν λόγος έχει, ότι ύστερον από τεσσαράκοντα χρόνους της μετανοίας των Nινευϊτών, εσκλαβώθησαν αυτοί από τους Bαβυλωνίους. Φαίνεται δε, ότι αφ’ ου εσκλαβώθησαν οι Nινευίται υπό των Bαβυλωνίων, τότε κατεκάη η πόλις των Nινευΐ, και εκαταποντίσθη υπό του ύδατος.
Σημείωσαι δε, ότι με την προφητείαν οπού κάμνει ο Προφήτης ούτος διά την καταστροφήν των Nινευϊτών και Aσσυρίων, παρηγορεί τους Iσραηλίτας, δείχνωντας τον Θεόν, ότι δι’ αυτούς τιμωρεί, τους αυτούς πρότερον τιμωρήσαντας.
(Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)